IAEA waarschuwt: Conflict tussen Israël en Iran bedreigt nucleaire faciliteiten en diplomatie

IAEA waarschuwt dat conflict tussen Israël en Iran nucleaire faciliteiten bedreigt

Rafael Grossi, de directeur-generaal van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA), heeft gewaarschuwd dat de escalerende vijandelijkheden tussen Israël en Iran, die nu vier dagen aanhouden, ernstige gevaren met zich meebrengen voor de diplomatie en de nucleaire veiligheid. Hij roept alle partijen op om maximale terughoudendheid te betrachten.

Tijdens een spoedvergadering van de Raad van Bestuur van de VN-nucleaire waakhond in Wenen op maandag benadrukte Grossi dat de regio zich op een kritiek keerpunt bevindt. “Militaire escalatie bedreigt levens, vergroot de kans op een radiologische vrijlating met ernstige gevolgen voor mensen en het milieu, en vertraagt het onmisbare werk aan een diplomatische oplossing voor de lange termijn, zodat Iran geen nucleaire wapens verwerft,” zei Grossi.

De opmerkingen van de IAEA-chef komen te midden van groeiende bezorgdheid dat het conflict blijvende schade kan toebrengen aan de inspanningen om de nucleaire gesprekken met Teheran nieuw leven in te blazen, die al onder druk staan door jaren van wantrouwen en de ondermijning van de nucleaire overeenkomst uit 2015 door de Amerikaanse president Donald Trump.

Nucleaire locaties beschadigd

Grossi gaf ook een technische update over de status van de Iraanse nucleaire faciliteiten na Israëlische bombardementen. Natanz, de belangrijkste uraniumverrijkingsfabriek van Iran, was een van de locaties die op vrijdag geraakt werd. Hoewel het ondergrondse gedeelte niet direct werd getroffen, waarschuwde Grossi dat cruciale apparatuur mogelijk beschadigd is door een stroomuitval die door de aanval was veroorzaakt.

Hij merkte op dat de stralingsniveaus buiten de faciliteit normaal bleven en dat er, cruciaal, geen bewijs was van besmetting die zich buiten de locatie verspreidde. “Het niveau van radioactiviteit buiten de Natanz-locatie is onveranderd en op normale niveaus gebleven, wat aangeeft dat er geen externe radiologische impact op de bevolking of het milieu is van dit voorval,” zei hij.

Naast Natanz zijn ook vier nucleaire installaties in de provincie Isfahan beschadigd. De verrijkingslocatie Fordow, de nucleaire centrale van Bushehr en een reactor die nog in aanbouw is, leken echter niet te zijn aangetast.

Personeel van de IAEA blijft ter plaatse in Iran en is bereid om de volledige monitoring te hervatten zodra de veiligheidssituatie het toelaat, aldus Grossi.

Inmiddels staat de Iraanse regering onder druk om een strenger beleid te voeren. Een wet die naar verluidt in het parlement wordt voorbereid, zou de weg kunnen vrijmaken voor Iran om het Verdrag inzake de Non-Proliferatie van Kernwapens te verlaten, een stap die een zware klap zou toebrengen aan wereldwijde non-proliferatie-inspanningen.

Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, Esmaeil Baghaei, zei dat de conceptwetgeving zich nog in een vroeg stadium bevindt en coördinatie met wetgevers vereist. Hij herhaalde de langdurige officiële oppositie van Teheran tegen de ontwikkeling van nucleaire wapens.