Hoge Raad uitspraak kan President Trump aansporen tot nieuwe tariefstrategie

Hooggerechtshof uitspraak kan President Trump dwingen tot nieuwe tariefstrategie

President Donald Trump heeft gewaarschuwd dat de Verenigde Staten mogelijk “tot bijna een Derde Wereldstatus” kunnen worden teruggebracht als het Hooggerechtshof de tarieven die hij dit jaar op bijna elk land ter wereld heeft opgelegd, ongeldig verklaart. Tijdens de mondelinge pleidooien op woensdag klonken de rechters sceptisch over zijn vergaande claims van autoriteit om tarieven naar believen op te leggen.

Toch zou Trump nog steeds voldoende opties hebben om de invoer agressief te blijven belasten, zelfs als het Hof tegen hem besluit. Hij zou de tariefbevoegdheden die hij in zijn eerste termijn heeft gebruikt, opnieuw kunnen inzetten en andere bevoegdheden kunnen aanroepen, waaronder een die teruggaat tot de Grote Depressie. “Het is moeilijk om hier een pad te zien waar tarieven eindigen,” zei Kathleen Claussen, professor handelsrecht aan Georgetown University. “Ik ben er vrij van overtuigd dat hij het tarieflandschap dat hij nu heeft kan herbouwen met andere autoriteiten.”

Tijdens de hoorzitting op woensdag voerde Neal Katyal, de advocaat die kleine bedrijven vertegenwoordigt die de tarieven willen omverwerpen, aan dat Trump niet de grenzeloze autoriteit nodig heeft die hij claimt onder de International Emergency Economic Powers Act van 1977. Dit komt omdat het Congres tariefbevoegdheden aan het Witte Huis heeft gedelegeerd onder verschillende andere statuten — hoewel het zorgvuldig heeft beperkt hoe de president deze mag gebruiken.

“Het Congres weet precies hoe het zijn tariefbevoegdheden kan delegeren,” zei Katyal. Tarieven zijn een hoeksteen geworden van Trumps buitenlandse beleid in zijn tweede termijn, met dubbele ‘reciprocale’ tarieven die op de meeste landen zijn opgelegd. Hij heeft deze gerechtvaardigd door de langdurige handelsdeficits van Amerika een nationale noodsituatie te noemen.

Het gemiddelde tarief in de VS is gestegen van 2,5% toen Trump in januari terugkeerde naar het Witte Huis, tot 17,9% — het hoogste sinds 1934 — volgens berekeningen van Yale University’s Budget Lab. De president handelde eenzijdig, hoewel de Amerikaanse Grondwet specifiek de macht om te belasten — en tarieven op te leggen — aan het Congres toekent. Toch “zal Trump andere middelen hebben die pijn kunnen veroorzaken,” zei Stratos Pahis van Brooklyn Law School.

Oneerlijke handelspraktijken bestrijden

De Verenigde Staten hebben al lange tijd een wapen tegen landen die zij beschuldigen van “onrechtvaardige”, “onredelijke” of “discriminerende” handelspraktijken: Sectie 301 van de Handelswet van 1974. Trump heeft deze agressief zelf gebruikt — vooral tegen China. In zijn eerste termijn riep hij Sectie 301 in om ingrijpende tarieven op Chinese invoer op te leggen in een geschil over de scherpe tactieken van Beijing om de technologische dominantie van Amerika uit te dagen. De VS gebruikt ook de bevoegdheden van Sectie 301 om wat het noemt oneerlijke Chinese praktijken in de scheepsbouwindustrie tegen te gaan.

“Je hebt al jaren Sectie 301-tarieven tegen China,” zei Ryan Majerus, een partner bij King & Spalding en een voormalige handelsfunctionaris in zowel de Trump- als de Biden-administraties. Er zijn geen limieten aan de hoogte van de Sectie 301-tarieven. Ze vervallen na vier jaar, maar kunnen worden verlengd. De handelsvertegenwoordiger van de administratie moet echter een onderzoek uitvoeren en meestal een openbare hoorzitting houden voordat hij 301-tarieven oplegt.

John Veroneau, algemeen adviseur voor de Amerikaanse handelsvertegenwoordiger in de regering van George W. Bush, zei dat Sectie 301 nuttig is bij het aanpakken van China. Maar het is minder praktisch bij het omgaan met de kleinere landen die Trump heeft getroffen met reciprocale tarieven. “Het uitvoeren van tientallen onderzoeken op basis van Sectie 301 voor al die landen is een arbeidsintensief proces,” zei Veroneau.

Handelsdeficits aanpakken

Bij het ongeldig verklaren van Trumps reciprocale tarieven in mei, oordeelde het Amerikaanse Hof voor Internationale Handel dat de president zijn noodbevoegdheden niet kon gebruiken om handelsdeficits te bestrijden. Dit komt gedeeltelijk omdat het Congres het Witte Huis al beperkte bevoegdheid heeft gegeven om dergelijke onevenwichtigheden in een ander statuut aan te pakken: Sectie 122, ook onderdeel van de Handelswet van 1974. Het stelt de president in staat om tarieven tot 15% op te leggen voor maximaal 150 dagen als reactie op onevenwichtige handel — en vereist zelfs geen onderzoek vooraf.

De autoriteit van Sectie 122 is echter nooit gebruikt om tarieven toe te passen, en er is onzekerheid over hoe het in de praktijk zou functioneren.

Nationale veiligheid beschermen

Tijdens beide zijn termijnen heeft Trump zijn bevoegdheden onder Sectie 232 van de Trade Expansion Act van 1962 agressief gebruikt om tarieven op te leggen op invoer die hij als een bedreiging voor de nationale veiligheid beschouwt. In 2018 legde hij tarieven op voor buitenlandse staal en aluminium, maatregelen die hij heeft uitgebreid sinds zijn terugkeer naar het Witte Huis. Hij gebruikte ook Sectie 232 om invoer van auto’s, auto-onderdelen, koper en hout te targeten.

In september legde de president zelfs Sectie 232-tarieven op voor keukenmeubels, badkamermeubels en gestoffeerde meubels. “Hoewel mensen misschien met hun ogen rollen” bij het idee dat geïmporteerd meubilair een bedreiging voor de nationale veiligheid vormt, zei Veroneau: “het is moeilijk om de rechters te laten twijfelen aan de beslissing van een president over een kwestie van nationale veiligheid.”

Sectie 232-tarieven zijn niet wettelijk beperkt, maar vereisen wel een onderzoek door het Amerikaanse Ministerie van Handel. Omdat het de administratie zelf is die het onderzoek uitvoert — zoals bij Sectie 301-zaken — “hebben ze veel controle over de uitkomst,” merkte Veroneau op.

Herleving van tarieven uit de Depressiejaren

Bijna een eeuw geleden, toen de Amerikaanse en wereldwijde economieën instortten, keurde het Congres de Tariefwet van 1930 goed, die zware belastingen op invoer oplegde. Deze tarieven, bekend als de Smoot-Hawley-tarieven (naar hun congresponsors), zijn door economen en historici breed veroordeeld voor het beperken van de wereldhandel en het verdiepen van de Grote Depressie. Ze kregen zelfs een memorabele vermelding in de popcultuur in de film Ferris Bueller’s Day Off uit 1986.

Sectie 338 van de wet machtigt de president om tarieven tot 50% op te leggen op invoer uit landen die discrimineren tegen Amerikaanse bedrijven. Er is geen onderzoek vereist en er is geen limiet aan hoe lang de tarieven van kracht kunnen blijven.

Dergelijke tarieven zijn echter nooit daadwerkelijk opgelegd — Amerikaanse handelsonderhandelaars hebben traditioneel de voorkeur gegeven aan sancties onder Sectie 301 — hoewel de Verenigde Staten de dreiging ervan hebben gebruikt als drukmiddel in handelsoverleggen in de jaren dertig.

In september vertelde minister van Financiën Scott Bessent aan Reuters dat de administratie overwoog Sectie 338 als een “Plan B” te gebruiken als het Hooggerechtshof tegen Trumps gebruik van noodtarieven zou oordelen. De Smoot-Hawley-wetgeving heeft een slechte reputatie, zei Veroneau, maar Trump zou het aantrekkelijk kunnen vinden. “De eerste president ooit te zijn die het gebruikt, zou enige cachet kunnen hebben.”