Hoe de klimaatveranderingen van El Niño en La Niña wereldwijd mangroves bedreigen
Nieuw internationaal onderzoek van Tulane University is de eerste studie die wereldwijde patronen aantoont in de invloed van de El Niño-Zuidelijke Oscillatie (ENSO) op de groei en degradatie van mangroven. Een nieuwe internationale studie, geleid door onderzoekers van Tulane University, toont aan dat de klimaatpatronen van El Niño en La Niña bijna de helft van de wereldwijde mangrovebossen beïnvloeden, wat de kwetsbaarheid van deze vitale kustecosystemen voor klimaatveranderingen benadrukt. Mangroven zijn struiken of bomen die groeien in dichte bossen, voornamelijk in kustgebieden met zout of brak water.
Het onderzoek, gepubliceerd in Nature Geoscience, is gebaseerd op bijna twee decennia aan satellietgegevens van 2001 tot 2020 en is de eerste studie die wereldwijde patronen aantoont in hoe de El Niño-Zuidelijke Oscillatie (ENSO) de groei en degradatie van mangroven beïnvloedt. Eerdere studies documenteerden alleen de effecten op individuele locaties, zoals de dramatische afname in Noord-Australië in 2015, waar meer dan 40 miljoen mangroven langs een kustlijn van 1.200 mijl omkwamen.
“We wilden weten of deze gebeurtenissen geïsoleerd waren of deel uitmaakten van een breder patroon,” zegt hoofdauteur Zhen Zhang, een postdoctoraal onderzoeker aan de Tulane School of Science and Engineering. “Onze bevindingen bevestigen dat ENSO grootschalige, terugkerende effecten heeft op mangrove-ecosystemen over de hele wereld.”
El Niño is een klimaatpatroon van temperatuur- en windveranderingen in de Stille Oceaan die het wereldwijde weer beïnvloeden. El Niño brengt warme wateren naar het oostelijke deel van de Stille Oceaan; La Niña brengt koele wateren daarheen. Deze veranderingen verstoren neerslag, stormen en temperaturen wereldwijd, wat leidt tot overstromingen, droogtes en verschuivingen in orkaanse activiteit.
El Niño staat bekend om het veroorzaken van koraalbleking, droogtes, bosbranden, en nu hebben onderzoekers bevestigd dat het ook een belangrijke rol speelt in de gezondheid van mangroven. De studie identificeerde een opvallend “wip-effect”: Tijdens El Niño-gebeurtenissen ervaren mangroven in de Westelijke Stille Oceaan wijdverspreide degradatie, terwijl die in de Oostelijke Stille Oceaan een toename in groei zien. Het tegenovergestelde gebeurt tijdens La Niña-gebeurtenissen, met groei in het westen en afname in het oosten.
Onderzoekers pinpointen zeespiegelveranderingen als de belangrijkste drijfveer achter deze patronen. Bijvoorbeeld, El Niño veroorzaakt vaak tijdelijke dalingen van de zeespiegel in de Westelijke Stille Oceaan, wat de zoutgehalte in de bodem verhoogt en leidt tot het afsterven van mangroven. Het onderzoeksteam, inclusief samenwerkende onderzoekers van de Xiamen University en de National University of Singapore, gebruikte satellietgegevens van de Bladoppervlakte-index, die de plantproductiviteit meet op basis van bladdichtheid, naast oceanografische en klimaatdatasets om de gezondheid van mangroven in de loop van de tijd te beoordelen.
Daniel Friess, professor in Aarde- en Milieuwetenschappen aan Tulane en mede-auteur van de studie, zegt dat mangrovebossen essentiële diensten bieden aan honderden miljoenen mensen wereldwijd, waaronder stormbescherming, koolstofopslag en ondersteuning van de visserij. Maar hun bestaan hangt af van een smalle set milieufactoren, waardoor ze bijzonder gevoelig zijn voor klimaatvariaties zoals El Niño. “Mangroven zijn een van de meest waardevolle ecosystemen op de planeet, maar ze bestaan in een delicate balans met hun omgeving,” zegt Friess. “Een beter begrip van hoe deze unieke habitat wordt beïnvloed door veranderende omgevingsomstandigheden zal ons helpen ze te conserveren en te herstellen, terwijl we de kustgemeenschappen ondersteunen die van hen afhankelijk zijn.”
