Historisch Moment: Turkije verwelkomt PKK-beloften om zich te ontbinden – Waarom nu?
In Beeld: PKK-plannen om zichzelf op te heffen
De Koerdische Arbeiderspartij, de PKK – door Turkiye, de VS en de EU aangemerkt als een terreurgroep – heeft aangekondigd zichzelf op te heffen. Deze beslissing volgt op een oproep van leider Abdullah Ocalan in februari 2025, waarin hij zijn leden aanspoorde hun wapens neer te leggen. Turkiye heeft dit plan verwelkomd. De vraag is, waarom nu?
Ocalan stichtte in 1978 de PKK samen met linkse studenten, met als doel een Koerdische staat te bepleiten. Onder hen bevond zich de “legende” Sakine Cansiz, die later op mysterieuze wijze werd vermoord. In de late jaren ’80 richtte de PKK zich tegen het Turkse leger, en in de vroege jaren ’90 ontvoerde het toeristen in Turkiye, voerde zelfmoordaanslagen uit en viel Turkse kantoren in Europa aan.
Meer dan een decennium verbleef Ocalan in Syrië, maar werd in 1998 uiteindelijk het land uitgezet onder druk van Turkse dreigementen. Hij zocht asiel in Rusland, Italië, Griekenland en uiteindelijk Kenia. Op 15 februari 1999 verliet Ocalan de Griekse ambassade in Nairobi en werd hij gevangen genomen door Turkse agenten. Hij werd berecht in Turkiye, ter dood veroordeeld (later omgezet in levenslang) en zit tot op de dag van vandaag gevangen op het eiland Imrali.
In 1999 riep Ocalan op tot een wapenstilstand, maar in 2004 werden de Turkse veiligheidsdiensten weer in actie geroepen nadat de PKK haar geweldscampagne had hervat. Aan het eind van 2012 onthulde de Turkse leider Recep Tayyip Erdogan dat zijn regering geheime vredesgesprekken met Ocalan was begonnen. Maar in januari 2013 werd Cansiz, de medeoprichter van de PKK, in Parijs vermoord. De Turkse inlichtingendienst ontkende enige betrokkenheid.
In 2015 brak de strijd opnieuw uit. Tien jaar later, op 12 mei, beloofde de PKK zichzelf op te heffen, een historische beslissing die werd verwelkomd door de regering van Erdogan. Sommigen speculeren dat vrede Erdogan zou kunnen helpen de verkiezingen van 2028 te winnen, gezien de Koerden bijna 20 procent van de 85 miljoen inwoners van Turkiye uitmaken.
Maar na 22 jaar aan de macht heeft Erdogan verklaard niet opnieuw te zullen kandideren in 2028. Hij zegt ook dat Turkiye behoefte heeft aan een nieuwe grondwet. En het is die nieuwe grondwet die Turkse kiezers waarschijnlijk nauwlettend in de gaten zullen houden.
