Het schip Madleen: Gaza’s eerste vrouwelijke visser inspireert solidariteitsmissie

Een schip genaamd Madleen: Gaza’s eerste visserin inspireert solidariteitsmissie

Madleen Kulab zegt dat ze ‘diep geraakt’ is om te horen dat een schip dat probeert de belegering van Gaza te doorbreken, naar haar is vernoemd. Madleen, nu 30, heeft de afgelopen anderhalf jaar veel meegemaakt, waaronder ontheemding en verlies, sinds de oorlog van Israël tegen Gaza begon. Terwijl de Madleen koers zet naar Gaza om levensreddende hulp te bieden aan de mensen daar, is er weinig bekend over de vrouw naar wie het schip is vernoemd: Madleen Kulab, de enige visserin van Gaza.

Madleen voer moedig zo ver als de Israëlische blokkade het toeliet om vis te vangen die ze op de lokale markt kon verkopen om haar gezin te ondersteunen. Toen de oorlog begon, was de familie doodsbang en gebroken toen Israël Madleen’s vader doodde bij een luchtaanval nabij hun huis in november 2023. Ze vluchtten met Madleen, die bijna negen maanden zwanger was, naar Khan Younis, vervolgens naar Rafah, naar Deir el-Balah en daarna naar Nuseirat. Nu zijn ze terug in wat er nog over is van hun huis in Gaza-Stad, een zwaar beschadigde ruimte waar ze terugkeerden toen het Israëlische leger ontheemde mensen in januari toestond om naar het noorden te gaan.

Verantwoordelijkheid en trots

Ze vertelt over het gevoel dat het haar gaf om te horen van een Ierse activist dat het schip dat de blokkade van Gaza probeert te doorbreken naar haar zou worden vernoemd. “Ik was diep geraakt. Ik voelde een enorme verantwoordelijkheid en een beetje trots,” zegt ze met een glimlach. “Ik ben dankbaar voor deze activisten die zich hebben ingezet, hun leven en comfort achterlieten en zich met Gaza hebben verbonden ondanks alle risico’s,” zegt ze over de groep van 12 activisten, waaronder de Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg en Rima Hassan, een Franse lid van het Europees Parlement. “Dit is de hoogste vorm van menselijkheid en zelfopoffering in het aangezicht van gevaar.”

Madleen visser sinds haar 15e, is een vertrouwd gezicht dat op de boot van haar vader het water op gaat, waarbij ze alle andere vissers leert kennen en ook goed bekend raakt bij internationale solidariteitsactivisten. Naast het vangen van vis, is Madleen ook een bekwaam kok, die seizoensgebonden visgerechten bereidt die zo beroemd en smakelijk zijn dat ze een lijst met klanten heeft die graag bij haar kopen. Vooral de gerechten gemaakt met de alomtegenwoordige sardines uit Gaza waren populair. Maar nu kan ze niet meer vissen, en Khader ook niet, omdat Israël hun boten en een hele opslagruimte vol vistuig tijdens de oorlog heeft vernietigd. “We hebben alles verloren – de oogst van een leven,” zegt ze.

Haar verlies gaat niet alleen over inkomen. Het gaat om identiteit – haar diepe verbinding met de zee en de visserij. Het gaat zelfs om de eenvoudige vreugde van het eten van vis, wat ze vroeger “10 keer per week” genoot. “Nu is vis te duur als je het al kunt vinden. Slechts een paar vissers hebben nog materiaal over, en zij riskeren hun leven om een beetje te vangen,” zegt ze. “Alles is veranderd. We verlangen nu naar vis temidden van deze hongersnood waar we doorheen gaan.”

Slapen op een kale vloer, een pasgeborene in haar armen

Na de luchtaanval nabij hun huis in november 2023 was de eerste ontheemding van Madleen’s gezin naar Khan Younis, volgens de instructies van het Israëlische leger dat ze daar veiliger zouden zijn. Na het zoeken naar onderdak eindigden ze in een klein appartement met 40 andere ontheemde familieleden, en toen kreeg Madleen weeën. “Het was een moeilijke, brute bevalling. Geen pijnstilling, geen medische zorg. Ik moest het ziekenhuis direct na de bevalling verlaten. Er waren geen bedden beschikbaar door het overweldigende aantal gewonden,” zegt ze. Toen ze terugkeerde naar het onderkomen, was de situatie net zo ernstig. “We hadden geen matras of zelfs maar een deken, noch ik noch de kinderen,” zei ze. “Ik moest op de vloer slapen met mijn pasgeboren baby. Het was lichamelijk uitputtend.”

Ze moest ook voor vier kinderen zorgen in een enclave waar babyvoeding, luiers en zelfs de meest basale voedselproducten bijna onmogelijk te vinden waren. De oorlog, zegt ze, heeft haar begrip van lijden en ontbering hervormd. In 2022 hadden zij en Khader moeite om rond te komen tussen de Israëlische blokkade en de frequente vernietiging van hun boten. Bovendien was er de extra last van het moederschap met kleine kinderen en het ondernemen van zo’n fysiek belastend werk. Maar nu is de situatie veel erger geworden. “Er bestaat niet meer zoiets als ‘moeilijk’. Niets vergeleken met de vernedering, honger en horror die we in deze oorlog hebben gezien,” zegt ze.

Een schip genaamd Madleen

Tijdens de oorlog bleef Madleen in contact met internationale vrienden en solidariteitsactivisten die ze door de jaren heen had ontmoet. “Ik deelde mijn werkelijkheid met hen,” zegt ze. “Ze kwamen begrijpen wat er aan de hand was door mij. Ze voelden als familie.” Haar vrienden in het buitenland boden zowel emotionele als financiële steun, en ze is hen dankbaar, omdat ze haar het gevoel gaven dat Gaza niet vergeten was, dat mensen nog steeds om hen gaven. Ze is ook dankbaar dat ze herinnerd wordt in de naamgeving van de Madleen, maar ze maakt zich zorgen dat de Israëlische autoriteiten het schip niet naar Gaza zullen laten komen, verwijzend naar eerdere pogingen die werden onderschept. “Het onderscheppen van het schip zou het minste zijn. Wat zorgwekkender is, is de mogelijkheid van een directe aanval zoals wat er gebeurde met het Turkse schip Mavi Marmara in 2010 toen verschillende mensen werden gedood.” Ongeacht wat er gebeurt, gelooft Madleen dat de ware boodschap van de missie al is overgebracht. “Dit is een oproep om de wereldwijde stilte te doorbreken, om de aandacht van de wereld te vestigen op wat er in Gaza gebeurt. De blokkade moet eindigen, en deze oorlog moet onmiddellijk stoppen.” “Dit is ook een boodschap van hoop voor mij. Ze hebben mijn schip gebombardeerd, maar mijn naam zal blijven – en het zal over de zee zeilen.”