Het is tijd om te rouwen in Gaza

OPINIE: Tijd om te rouwen in Gaza

Het is een week geleden dat een wapenstilstand werd uitgeroepen in Gaza. Voor het eerst in 15 maanden is het onophoudelijke geluid van explosies vervangen door stilte. Maar deze stilte is geen vrede. Het is een stilte die schreeuwt om verlies, verwoesting en verdriet – een pauze in de vernietiging, niet het einde ervan. Het voelt alsof je staat te midden van de as van een huis, op zoek naar iets, iets dat overleefd heeft.

De beelden die uit Gaza komen zijn aangrijpend. Kinderen met lege blikken staan in het puin van wat ooit hun thuis was. Ouders houden de resten van speelgoed, foto’s en kleding vast – fragmenten van een leven dat niet meer bestaat. Elk gezicht vertelt een verhaal van trauma en overleven, van levens die onderbroken en uit elkaar getrokken zijn. Ik kan het nauwelijks opbrengen om te kijken, maar ik dwing mezelf om dat te doen, want wegkijken voelt als ze in de steek laten. Ze verdienen het om gezien te worden.

Toen ik mijn moeder belde na de aankondiging van de wapenstilstand, was het eerste wat ze zei: “Nu kunnen we rouwen.” Die woorden doorboorden me als een mes. Maandenlang was er geen ruimte voor rouw. De angst voor een naderende dood consumeerde elk moment van de dag, waardoor er geen ruimte was om te rouwen. Hoe rouw je om wat je verloren hebt als je vecht om te overleven? Maar nu, nu de bommen zijn gestopt, komt het verdriet als een vloedgolf binnenstromen, overweldigend en meedogenloos.

Meer dan 47.000 mensen – mannen, vrouwen en kinderen – zijn dood. Zevenenveertig duizend zielen gedoofd, hun levens op onvoorstelbare manieren gestolen. Meer dan 100.000 zijn gewond, velen voor het leven verminkt. Achter deze cijfers schuilen gezichten, dromen en families die nooit meer compleet zullen zijn. De schaal van het verlies is zo enorm dat het moeilijk te bevatten is, maar in Gaza is verdriet nooit abstract. Het is persoonlijk, rauw en overal.

Mensen in Gaza rouwen om geliefden, maar ook om hun huizen. Het verlies van een huis is meer dan het verlies van een fysieke structuur. Een vriend van mij in Gaza, die ook zijn huis heeft verloren, vertelde me: “Een huis is als een kind van je. Het kost jaren om het op te bouwen, en je zorgt ervoor, altijd wensend dat het er op zijn best uitziet.”

In Gaza bouwen mensen vaak hun huizen steen voor steen, soms met eigen handen. Je huis verliezen betekent de verlies van veiligheid, van comfort, van een plek waar liefde gedeeld en herinneringen gemaakt worden. Een huis is niet alleen maar bakstenen en cement; het is de plek waar het leven zich ontvouwt. Het verliezen ervan is een stuk van jezelf verliezen, en in Gaza hebben ontelbare families dat stuk keer op keer verloren.

Het huis van mijn ouders, het huis dat mijn kindertijd herinneringen bood, is verdwenen. Tot de grond afgebrand, het is nu een hoop as en kromgetrokken metaal. Zes van de huizen van mijn broers en zussen zijn ook verwoest, hun levens ontworteld en verspreid als het puin van hun muren. Wat overblijft zijn de verhalen die we onszelf vertellen om te overleven – verhalen van veerkracht, van volharding, van hoop, misschien. Maar zelfs die voelen nu fragiel aan.

Voor degenen onder ons buiten Gaza wordt het verdriet verergerd door schuld. Schuld om er niet te zijn, om niet dezelfde terreur te ondergaan als onze dierbaren, om een relatief veilig leven te leiden terwijl zij lijden. Het is een ondraaglijke spanning – sterk willen zijn voor hen maar je volledig hulpeloos voelen. Ik probeer vast te houden aan het idee dat mijn stem, mijn woorden, een verschil kunnen maken, maar zelfs dat voelt ontoereikend in het licht van hun pijn.

Het verhaal van verlies van mijn familie is slechts één van de tienduizenden. Hele buurten zijn weggevaagd, gemeenschappen tot stof verworden. De schaal van de verwoesting is onbegrijpelijk. Scholen, ziekenhuizen, moskeeën en huizen – alles is gereduceerd tot puin. Gaza is beroofd van zijn infrastructuur, zijn economie is verwoest, zijn mensen getraumatiseerd. En toch, op de een of andere manier, volharden zij.

De veerkracht van het Palestijnse volk is zowel inspirerend als hartverscheurend. Inspirerend omdat ze blijven overleven, opnieuw opbouwen en dromen van een betere toekomst ondanks de omstandigheden. Hartverscheurend omdat niemand zo veerkrachtig zou moeten hoeven zijn. Niemand zou dit niveau van lijden moeten ondergaan alleen maar om te bestaan.

Maar zelfs nu we verlichting voelen, weten we dat elke wapenstilstand tijdelijk is, per definitie. Hoe kan het iets anders zijn als de onderliggende oorzaak van deze verwoesting – de bezetting – blijft bestaan? Zolang Gaza geblokkeerd is, zolang Palestijnen hun vrijheid en waardigheid ontzegd worden, zolang hun land bezet is en zolang Israël door het Westen wordt gesteund om met straffeloosheid te handelen, zal de cyclus van geweld voortduren.

Wapenstilstanden zijn geen oplossingen; het zijn slechts onderbrekingen, pauzes, een tijdelijke ademruimte in een cyclus van geweld die de realiteit van Gaza al veel te lang bepaalt. Zonder de onderliggende onrechtvaardigheid aan te pakken, zijn ze gedoemd te mislukken, waardoor Gaza gevangen blijft in een eindeloze cyclus van verwoesting en wanhoop.

Ware vrede vereist meer dan een einde aan het bombarderen. Het vereist een einde aan de blokkade, aan de bezetting, aan de systematische onderdrukking die het leven in Gaza ondraaglijk heeft gemaakt.

De internationale gemeenschap kan nu dat de bommen zijn gestopt niet wegkijken. Ze moeten Israël verantwoordelijk houden voor zijn daden. Het werk van het herbouwen van Gaza is belangrijk, maar het aanpakken van de onderliggende oorzaken van dit conflict is urgenter. Het vereist politieke moed, morele duidelijkheid en een onwrikbaar engagement voor gerechtigheid. Alles minder is een verraad aan het volk van Gaza.

Voor mijn familie is de weg vooruit lang. Ze zullen opnieuw opbouwen, zoals ze altijd doen. Ze zullen een manier vinden om een nieuw gevoel van thuis te creëren te midden van de ruïnes. Maar de littekens van deze genocide zullen nooit verdwijnen. De woorden van mijn moeder – “Nu kunnen we rouwen” – zullen voor altijd in mijn gedachten weerklinken, een herinnering aan de immense menselijke kosten van dit conflict.

Terwijl ik dit schrijf, ben ik overweldigd door een mix van emoties: woede, verdriet en een sprankje hoop. Woede naar de wereld voor het toestaan van zulke wreedheden, verdriet om de verloren levens en de verwoeste huizen, en hoop dat mijn volk op een dag vrede zal kennen. Tot die tijd rouwen we. We rouwen om de doden, om de levenden, om het leven dat we ooit kenden en het leven waar we nog steeds van dromen.