Het Bijhouden van Netto-Nul Koolstofschuld: Wie is Verantwoordelijk voor het Overschrijden van de 1,5°C Klimaatgrens?

Beoordeling van koolstofschulden onder verschillende regionale net-zero CO2-FFI-timingen.

Wat is een eerlijke manier om vooruit te kijken nu de opwarmingslimiet van 1,5°C van de Overeenkomst van Parijs is overschreden? In een nieuwe studie onderzoeken onderzoekers van IIASA het concept van “net-zero koolstofschuld”—een maatstaf om te beoordelen wie de grootste verantwoordelijkheid draagt voor het minimaliseren van de klimaatovershoot.

Onderzoek toont aan dat we op koers liggen om de 1,5°C-limiet van de Overeenkomst van Parijs binnen een decennium te overschrijden, wat de al verhitte internationale klimaatsbesprekingen verergert. Sommige landen hebben hun rijkdom verworven door decennialang te vervuilen, terwijl andere landen pleiten voor dezelfde ruimte om armoede te ontsnappen en zich te ontwikkelen. Het navigeren door deze nieuwe context vereist een transparant systeem dat rekening houdt met zowel historische als toekomstige emissies, zodat elke regio zijn eerlijke aandeel van de verantwoordelijkheid voor klimaatmaatregelen draagt.

Om de inspanningen te informeren die gericht zijn op het minimaliseren van de omvang en de duur van de overshoot, hebben onderzoekers van IIASA in een nieuwe studie het concept van een net-zero koolstofschuld onderzocht. Met deze maatstaf kunnen onderzoekers volgen welke regio’s meer verantwoordelijk zijn voor de klimaatovershoot terwijl deze zich voortzet, met expliciete aandacht voor eerdere inactiviteit. Als een regio wordt verwacht een net-zero koolstofschuld op te bouwen, zal deze moeten compenseren—hetzij door emissiereducties elders in de wereld te ondersteunen, hetzij door extra koolstof uit de atmosfeer te verwijderen.

“Naarmate we dichter bij de 1,5°C-limiet van de Overeenkomst van Parijs komen, is de vraag niet alleen wanneer we deze zullen overschrijden, maar ook hoe we collectief omgaan met de gevolgen in de daaropvolgende periode,” zegt Setu Pelz, hoofdauteur van de studie en onderzoeker in de Transformative Institutional and Social Solutions Research Group van het IIASA Energy, Climate, and Environment Program.

“Om inspanningen te sturen die de overshoot minimaliseren en vast te stellen wie moet betalen voor de schade die in deze periode is veroorzaakt, meten we wie verantwoordelijk is en in welke mate onder verschillende scenario’s en benaderingen.”

Het berekenen van de net-zero koolstofschuld van een regio houdt in dat de historische en projectie CO2-emissies in een regio worden vergeleken met het eerlijke aandeel van het resterende koolstofbudget om onder de 1,5°C te blijven. Elke overtollige emissie op het moment dat het net-zero CO2 bereikt, telt als zijn koolstofschuld.

Het toepassen van deze aanpak op diepgaande mitigatiescenario’s die in het Zesde Beoordelingsrapport van het IPCC zijn beoordeeld, onthult verschillende regionale patronen. Sommige regio’s bouwen consequent schulden op als gevolg van eerdere inactiviteit, andere bouwen schulden op afhankelijk van het tijdstip van hun net-zero CO2-doelen deze eeuw, en sommige alleen als ze de net-zero CO2 na 2100 uitstellen.

Om de implicaties van de accumulatie van koolstofschulden te benadrukken, hebben de auteurs van de studie de verplichtingen tot koolstofafname en veranderingen in de levenslange blootstelling aan extreme hittegolven onder de huidige wereldwijde klimaatambities beoordeeld. De resultaten tonen aan dat elke ton net-zero koolstofschuld niet alleen de last van emissiereductie (en verwijdering) voor jongere generaties zal verhogen, maar ook de klimaatimpact zal verergeren die zij moeten doorstaan door de overtollige emissies van hun regio.

Onderzoekers beweren dat het gebruik van de maatstaf voor net-zero koolstofschuld, naast overwegingen van binnenlandse haalbaarheid, kan helpen bij het coördineren van gezamenlijke kosteneffectieve inspanningen. Ze benadrukken dat regio’s die verwacht worden grote koolstofschulden op te bouwen, hun sectorale mitigatieplannen moeten versterken, internationale ondersteuningsmechanismen moeten opzetten om duurzame mitigatie-activiteiten te financieren, en duidelijke doelstellingen voor permanente koolstofverwijdering moeten vaststellen.

Ondertussen moeten andere regio’s onderscheid maken tussen kosteneutrale binnenlandse maatregelen en maatregelen die internationale samenwerking en klimaatfinanciering vereisen.