Gemeenteraadsleden en religieuze leiders bekritiseren asielbeleid; Vluchtelingen hebben moeite met het vinden van werk

De asielpolitiek van de Nederlandse overheid maakt het onmogelijk voor mensen om zich te integreren in de Nederlandse samenleving. Dit schrijven een groep wethouders en burgemeesters in een opiniestuk op dezelfde dag dat de Telegraaf rapporteerde over een rapport van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), waaruit blijkt dat zeer weinig vluchtelingen in staat zijn om te werken en tegelijkertijd aan hun integratieverplichtingen te voldoen. Ook religieuze leiders zijn zeer kritisch over de aanpak van de rechtse regering.

CBS onderzocht het effect van het nieuwe integratiesysteem dat in 2021 werd geïntroduceerd, bedoeld om ervoor te zorgen dat vluchtelingen hun integratiecursussen combineren met betaald werk. In de praktijk blijkt dat zeer weinig vluchtelingen dit kunnen waarmaken, aldus het CBS. Een jaar na de goedkeuring van hun asielaanvraag, waarmee ze vluchtelingenstatus en verblijf in Nederland kregen, had slechts een kwart van de mannen en tien procent van de vrouwen een baan. En dit waren meestal parttime banen, vaak in de horeca.

Regioplan heeft vluchtelingen onderzocht die aan hun integratiecursussen werken. Velen moesten hun banen opgeven omdat het integratieproces te veel tijd en middelen vergde. Het komt voor dat vluchtelingen hun werk moesten opgeven omdat de cursusuren samenvielen met hun werktijden. Anderen worden verwacht vrijwilligerswerk te doen als onderdeel van de cursus, terwijl ze liever gewoon hun betaalde baan hadden behouden. “Het is moeilijk om een balans tussen de twee te vinden,” vertelde een Syrische man die eerder bij DHL werkte aan de onderzoekers.

Vluchtelingen hebben 2,5 jaar de tijd om hun integratiecursus te voltooien. Ze hebben recht op sociale bijstand terwijl ze dit doen. “Op een gegeven moment moet je een keuze maken,” zei de Syrische man. Hij koos ervoor om zich op integratie te concentreren en later werk te vinden, in plaats van het risico op deportatie te lopen. En dan komt daar nog eens de “strengste asielpolitiek ooit” van het kabinet-Schoof bij. De plannen van de rechtse regering maken het “bijna onmogelijk voor nieuwkomers om hun plek in de samenleving te vinden en een bijdrage te leveren,” schreven bijna 90 wethouders en burgemeesters in het opiniestuk. Ze uitten ernstige zorgen over het “onacceptabele” pakket van noodmaatregelen voor asielzoekers, dat het schrappen van permanente verblijfsvergunningen voor vluchtelingen, het verkorten van de duur van tijdelijke vergunningen, het ernstig beperken van gezinshereniging, grenscontroles, cellen voor asielzoekers wiens aanvragen zijn afgewezen, en het verklaren van delen van Syrië als veilig omvat.

“De mogelijkheden voor nieuwkomers om bij te dragen worden ondermijnd en de deportatie van onze mededorpgenoten en stadsgenoten dreigt. Dit is voor ons onacceptabel,” schreven de wethouders. “Als gemeenten moeten meewerken aan de deportatie van mensen die we net hebben geholpen met integratie of het verkrijgen van een huis, een baan of een opleiding, wordt onze professionele trots op de proef gesteld.” Ze vroegen de overheid om “gedurfde, ongrondwettelijke en onuitvoerbare plannen” te laten varen, en in plaats daarvan gemeenten en provincies meer geld te geven om “huisvesting, integratie, onderwijs en zorg voor nieuwkomers goed te regelen.”

Meer dan 1.100 religieuze leiders – predikanten, imams, rabbijnen en voorgangers – hebben ook een petitie ondertekend tegen de asielpolitiek. “Dit is niet mijn land. Dat dacht ik toen ik deze woorden in het coalitieakkoord las,” vertelde initiatiefnemer Jan de Beer aan Trouw. “We willen geen vluchtelingen helpen, dat is de boodschap van de overheid. En ze zijn ‘gepast trots’ op dat beleid. Dat is zo koud.”

De Beer benadrukte dat Nederland in 2023 slechts 0,04 procent van alle asielzoekers wereldwijd opving. “We hebben voldoende organisatorische capaciteit om met zulke percentages om te gaan. Dus het is een kwestie van onwil,” zei hij. De religieuze leiders uitten “grote zorgen” over de asielpolitiek en vroegen de overheid om in plaats daarvan te focussen op “gerechtigheid en genade.”