Foto’s: De ultieme race om het Orinoco-krokodil te redden

‘Vertraagde uitsterving’: De laatste race om de Orinoco-krokodil te redden

Venezolaanse wetenschappers vrezen dat ze de strijd om de kritiek bedreigde Orinoco-krokodil van uitsterven te redden, aan het verliezen zijn. Minder dan 100 Orinoco-krokodillen, een van de grootste levende reptielen ter wereld, blijven nog in het wild, volgens de Venezolaanse natuurbeschermingsstichting FUDECI. Het natuurlijke leefgebied van de soort beslaat het bekken van de Orinocorivier, dat een groot deel van Venezuela en Colombia omvat.

Venezolaanse bioloog Carlos Alvarado, 34, houdt een jonge krokodil vast met de ene hand op zijn nek en de andere op zijn staart. Gewapend met meetlint en schuifmaat, meet hij het dier en houdt hij de groei bij, net voor de vrijlating in het wild. Alvarado’s reis – en die van de Orinoco-krokodil onder zijn hoede – is een getuigenis van hoop en vastberadenheid te midden van overweldigende kansen.

Al decennia lang hebben leden van de Venezolaanse Crocodile Specialist Group deze kritiek bedreigde soort in gevangenschap gekweekt, terwijl ze tegen de klok racen om het uitsterven te voorkomen. Desondanks vrezen ze nu dat ze de strijd aan het verliezen zijn. Eens op de rand van uitsterven door stroperij voor hun leer, worden Orinoco-krokodillen nu geconfronteerd met een nieuwe bedreiging: wanhopige Venezolanen die de dieren voor vlees jagen en hun eieren voor voedsel oogsten.

Federico Pantin, 59, is niet optimistisch. Hij is directeur van de Leslie Pantin Zoo in Turmero, nabij Caracas – een faciliteit die gespecialiseerd is in bedreigde diersoorten en een van de weinige plaatsen waar krokodillenkuikens worden grootgebracht. “We stellen alleen de uitsterving van de Orinoco uit,” zegt hij.

Toch volharden Pantin en zijn collega’s: Onderzoeken, meten, vervoeren. Het team registreert nestlocaties voor de langsnuitige Orinoco-krokodil, verzamelt eieren of kuikens en onderhoudt fokprogramma’s voor volwassen krokodillen die in de dierentuin en op de Masaguaral Ranch, een biodiversiteitscentrum en veehouderij nabij Tamarindito in centraal Venezuela, worden gehouden.

De jonge krokodillen worden gevoerd met kip, rundvlees en vitamines, en bereiken ongeveer 6 kg tegen de tijd dat ze een jaar oud zijn. Volwassen Orinoco-krokodillen kunnen meer dan 5 meter lang worden en tientallen jaren leven – een 70-jarige genaamd Picopando woont op de Masaguaral Ranch.

In de Leslie Pantin Zoo tagt Omar Hernandez, 63, bioloog en hoofd van FUDECI, de voet van een kuiken. “Het redden van de soort vereist meerdere inspanningen: Onderzoek, bescherming, educatie en beheer,” zegt hij. “We beheren, verzamelen de kuikens, kweken ze een jaar en laten ze vrij.” Maar “dat is praktisch het enige wat er wordt gedaan. En het gebeurt niet op grote schaal.”

Elk jaar laat de groep ongeveer 200 jonge krokodillen in het wild. De biologen wachten totdat de dieren een jaar oud zijn, een kritieke periode in hun leven, legt Hernandez uit. Gedurende deze tijd “worden bijna alle dieren bejaagd.” In april lieten wetenschappers de kuikens van dit jaar vrij. De jonge krokodillen, met hun kaken gebonden, werden in kratten geplaatst en van de dierentuin naar de Capanaparo-rivier in het westen van Venezuela vervoerd, nabij de Colombiaanse grens, waar menselijke nederzettingen schaars zijn.

Een groep specialisten bereidt Orinoco-krokodillen die in gevangenschap zijn grootgebracht voor op hun vrijlating in het wild. Alvaro Velasco, 66, plakt tape over de ogen van een jong dier om het kalm te houden tijdens het transport. “Mensen vragen me: ‘Waarom krokodillen? Ze zijn lelijk,’” zegt Velasco, voorzitter van de Crocodile Specialist Group. “Voor mij zijn het prachtige dieren. Je laat ze vrij en ze blijven daar, kijkend naar jou, alsof ze zeggen: ‘Wat moet ik doen in deze enorme rivier?’ En dan zwemmen ze weg.”

Pickup-trucks vervoerden de wetenschappers, krokodillen en vrijwilligers over modderige paden naar een kamp bij de rivier, waar het team de nacht doorbracht in hangmatten. De volgende ochtend werden de krokodillen voorzichtig uit hun kratten gehaald en naar de waterkant gedragen. De jonge dieren gleden in de modderige, groenachtige rivier.

“Misschien worden veel van deze dieren morgen of overmorgen gedood door een gebrek aan bewustzijn onder de mensen en natuurlijk door honger,” zegt Hernandez. Hij herhaalt de zorgen van Pantin dat de Orinoco-krokodil uiteindelijk misschien gedoemd is. Maar, voegt hij eraan toe, “we zijn koppig. Het is een manier om de uitsterving uit te stellen en het is iets wat binnen onze mogelijkheden ligt. Als we op de perfecte omstandigheden zouden wachten, zouden ze nooit komen.”