Foto’s: Coltanmijnwerkers in de DR Congo worstelen om de technologie van de wereld te voeden

In Beeld: Armoede en Ontwikkeling

De mijnwerkers van coltan in de Democratische Republiek Congo (DRC) vechten tegen armoede terwijl ze graven voor de technologie van de wereld. Ondanks de wereldwijde vraag naar dit essentiële technologische materiaal, zwoegen de mijnwerkers in het rebellengebied Rubaya in erbarmelijke omstandigheden, omgeven door conflicten en onrust.

Rubaya, gelegen in de groene heuvels van het Masisi-gebied in de DRC, bruist van het geluid van generatoren, terwijl honderden mannen handmatig coltan delven, een cruciaal mineraal voor de productie van moderne elektronica en defensietechnologie.

Dit gebied ligt in het hart van het oosten van de DRC, een mineraalrijk gebied dat decennialang wordt geteisterd door conflicten tussen overheidsstrijdkrachten en verschillende gewapende groepen, waaronder de door Rwanda gesteunde M23, wiens recente heropleving het geweld heeft doen escaleren.

Terwijl de Verenigde Staten de vredesbesprekingen tussen de DRC en Rwanda leiden, heeft de Congolese president Felix Tshisekedi geprobeerd een overeenkomst te sluiten met de Trump-administratie, waarbij hij toegang tot mineralen aanbiedt in ruil voor steun bij het onderdrukken van de gewapende rebellie en het verbeteren van de veiligheid.

Hoewel de details van de overeenkomst onduidelijk blijven, zeiden analisten dat Rubaya mogelijk een van de mijnsites is die eronder vallen.

Het oosten van de DRC verkeert al tientallen jaren in een crisis. Het conflict heeft geleid tot een van de grootste humanitaire crises ter wereld, met meer dan zeven miljoen mensen die zijn ontheemd, waaronder 100.000 die dit jaar hun huizen hebben verlaten.

De mijnen van Rubaya zijn het centrum geweest van de strijd, waarbij ze van hand wisselden tussen de Congolese regering en rebellen. Al meer dan een jaar worden de mijnen gecontroleerd door de M23-rebellen, die eerder dit jaar de strategische steden Goma en Bukavu veroverden in een grote escalatie van de vijandelijkheden.

Ondanks de uitzonderlijke mineralenrijkdom van het land leeft meer dan 70 procent van de Congolezen van minder dan $2,15 per dag.

Voor de mannen die in de mijnen van Rubaya werken en afhankelijk zijn van de mijnbouw voor hun levensonderhoud, is er in tientallen jaren van geweld weinig veranderd. “Ik verdien $40 per maand, maar dat is niet genoeg,” zei Jean Baptiste Bigirimana, die al zeven jaar in de mijnen werkt. “Kinderen hebben kleding, onderwijs en voedsel nodig. Wanneer ik het geld verdeel om te zien hoe ik voor mijn kinderen kan zorgen, realiseer ik me dat het niet genoeg is,” voegde hij eraan toe, terwijl hij vertelde dat hij niet weet waar de mineralen die hij mijnbouwt terechtkomen.

Coltan, een afkorting van columbiet-tantaliet, is eenerts waaruit de metalen tantalum en niobium worden gewonnen. Beide worden beschouwd als kritieke grondstoffen door de VS, de Europese Unie, China en Japan.

Tantalum wordt gebruikt in mobiele telefoons, computers en auto-elektronica, evenals in vliegtuigmotoren, raketcomponenten en GPS-systemen. Niobium wordt gebruikt in pijpleidingen, raketten en straalmotoren.

Volgens de US Geological Survey produceerde de DRC in 2023 ongeveer 40 procent van de wereldwijde coltan, met Australië, Canada en Brazilië als andere grote leveranciers.

Volgens een rapport van de Verenigde Naties heeft de M23, sinds het in april vorig jaar Rubaya heeft veroverd, belastingen opgelegd op de maandelijkse handel en het transport van 120 ton coltan, wat minstens $800.000 per maand genereert.

Deskundigen zeggen dat het niet gemakkelijk is om te traceren hoe coltan in westerse landen terechtkomt.

Analisten waarschuwen dat de uitvoering van een mineralenovereenkomst in het oosten van de DRC, mocht deze zich materialiseren, veel hobbels zal tegenkomen, vooral omdat Amerikaanse investeerders het land in de afgelopen twee decennia grotendeels hebben verlaten.

Als de overeenkomst Rubaya zou omvatten, waar momenteel al het mijnwerk handmatig gebeurt, zouden Amerikaanse bedrijven te maken krijgen met zowel veiligheidsproblemen als een ernstig gebrek aan infrastructuur.

Bahati Moise, een handelaar die coltan uit de mijnen van Rubaya doorverkoopt, hoopt dat, ongeacht wie de mijnen controleert, de arbeiders die zich inspannen om de mineralen te extraheren eindelijk net zo gewaardeerd zullen worden als de grondstoffen zelf. “Het hele land, de hele wereld weet dat telefoons zijn gemaakt van het coltan dat hier wordt gewonnen, maar kijk naar het leven dat wij leiden,” zei hij. “We kunnen zo niet doorgaan.”