Eerste grote brok breekt af van ’s werelds grootste ijsberg

De grootste ijsberg ter wereld is grotendeels intact gebleven terwijl deze door de oceaan dreef, maar wetenschappers melden dat er nu een stuk van 19 kilometer lang is afgebroken.

Een enorme brok is losgekomen van de grootste ijsberg ter wereld, wat mogelijk een eerste teken is dat de reus uit Antarctica aan het afbrokkelen is, zo vertelden wetenschappers op vrijdag.

De kolossale ijsberg, die meer dan twee keer zo groot is als Groot-Londen en bijna één triljoen ton weegt, is sinds het begin van haar langzame noordelijke beweging in 2020 grotendeels intact gebleven. Ze drijft richting het afgelegen eiland Zuid-Georgia in de Zuid-Atlantische Oceaan, wat de mogelijkheid oproept dat ze op ondieper water vast kan komen te zitten en de voedselvoorziening voor jonge pinguïns en zeehonden kan verstoren.

Een stuk van ongeveer 19 kilometer lang is afgebroken, aldus Andrew Meijers van de British Antarctic Survey, die de ijsberg eind 2023 tegenkwam en sindsdien de ontwikkeling via satelliet volgt. “Dit is beslist de eerste significante duidelijke afsplitsing van de ijsberg die is verschenen,” vertelde de fysische oceanograaf.

Soledad Tiranti, een glacioloog die momenteel op een Argentijnse expeditie in Antarctica is, meldde ook dat een sectie was “afgebroken”. Het onregelmatige stuk heeft een oppervlakte van ongeveer 80 vierkante kilometer—enorm op zich, maar slechts een fractie van de ongeveer 3360 vierkante kilometer die nog overblijven.

Meijers verklaarde dat ijsbergen vol diepe scheuren zitten, en hoewel dit monumentale exemplaar in de loop van de tijd was gekrompen en een veel kleiner stuk had verloren, had het “redelijk goed samengehouden”. “Dit is een teken dat die scheuren beginnen af te breken,” zei hij.

In het verleden waren andere mega-ijsbergen “relatief snel over een periode van enkele weken uit elkaar gevallen” zodra ze grote stukken verloren, voegde hij eraan toe.

Het was moeilijk te zeggen of dit “een losse tand was die gewoon wachtte om eruit te vallen” of bewijs van een veel grotere verandering in gang. “Het spijt me te zeggen, maar het is niet echt een exacte wetenschap hoe deze dingen uit elkaar vallen… het is echt moeilijk te zeggen of dit nu gaat ontploffen, of dat het nog langer bij elkaar blijft,” zei Meijers.

De ijsberg, bekend als A23a, is de grootste en oudste ijsberg ter wereld en is in 1986 van het Antarctische schap afgebroken. Ze bleef meer dan 30 jaar vastzitten voordat ze in 2020 eindelijk loskwam, haar traag voortschrijdende reis naar het noorden soms vertraagd door oceankrachten die haar op dezelfde plek hielden. Dit monsterlijke blok zoetwater werd voortgestuwd door de krachtigste oceaan “jetstream” ter wereld—de Antarctische Circumpolaire Stroom.

Meijers zei dat de koers richting Zuid-Georgia, een cruciaal voedingsgebied voor zeehonden en pinguïns, waarschijnlijk niet zou veranderen omdat ze dit stuk had verloren. Maar als ze verder zou instorten, zou dit “veel minder een bedreiging voor de wilde dieren” vormen omdat foeragerende dieren zich ongehinderd tussen de kleinere stukken konden bewegen om voedsel te vinden, voegde hij eraan toe.

IJsbergen waren daar in het verleden vastgelopen en hadden aanzienlijke sterfte onder pinguïnkuikens en zeehondenpuppy’s veroorzaakt. Tiranti zei dat de ijsberg naar verwachting zijn weg naar het noorden zou blijven voortzetten, maar dat de exacte koers sterk afhankelijk was van hoe lokale stromingen haar bewegingen beïnvloeden.