De ‘menselijke slachthuizen’ van Assad: Wat je moet weten over de gevangenissen in Syrië

Uitleg: De gevangenissen van Syrië onder het regime van Assad

Bashar al-Assad’s regime heeft meer dan 100 detentiecentra gerund waar willekeurig werd gefolterd. Tijdens een bliksemoffensief om Syrië te veroveren, hebben oppositieve strijders duizenden mensen bevrijd uit een netwerk van angstaanjagende gevangenissen die het onderdrukkende regime hebben gekarakteriseerd.

De strijders kwamen vanuit het noorden en namen eerst Aleppo in, gevolgd door Hama, Homs en Damascus. Onderweg hebben ze centrale gevangenissen opengebroken en hen die eruit kwamen – gebroken en verward – gerustgesteld dat ze veilig waren. Ze vertelden hen dat het regime van president Bashar al-Assad op het punt stond te vallen, en toonden de wereld de vreselijke omstandigheden waarin ontelbare mensen al lange tijd vastzaten.

De inspanningen blijven voortduren, terwijl strijders en hulpverleners zich inspannen om de achtergelaten gevangenen te vinden, geheime cellen te openen en zelfs de locaties van verborgen faciliteiten te ontdekken. Hun inspanningen bieden een sprankje hoop aan talloze Syrische families wiens geliefden “verdwenen” zijn in een gevangenissysteem dat door velen wordt beschreven als kerkers of dodingskampen.

Hoeveel gevangenissen waren er in Syrië?

Volgens een rapport van de Verenigde Naties waren er meer dan 100 detentiecentra en een onbekend aantal geheime faciliteiten. Twee van de meest beruchte gevangenissen waren Tadmor en Sednaya, gelegen in de woestijn van de oude stad Palmyra en net buiten Damascus.

Hoe waren de omstandigheden in de Syrische gevangenissen?

De omstandigheden waren verschrikkelijk. In 2014 ontsnapte een regime-ontsnapping, die zichzelf “Caesar” noemde, uit Syrië met tienduizenden beelden van verminkte lichamen van gedetineerden die in Syrische gevangenissen waren gedood of gefolterd. Hij gaf ongeveer 53.276 bestanden door aan Syrische en internationale mensenrechtenorganisaties en activisten. Human Rights Watch (HRW) extrapoleerde dat de foto’s bewezen dat minstens 6.786 mensen in de handen van de overheid waren gestorven.

Amnesty International noemde de Sednaya-gevangenis in 2017 een “slachthuis” na het ontdekken dat duizenden mensen daar waren geëxecuteerd. Ze werden gedood in massale ophangingen of gefolterd tot de dood, waaronder door hen te beroven van voedsel, water en medicijnen. De Syrische autoriteiten dumpten hen vervolgens in massagraven. Amnesty stelde dat de moorden neerkomen op misdaden tegen de menselijkheid.

Hoeveel mensen zaten er in de gevangenis?

Ongeveer 157.634 Syriërs zijn gearresteerd tussen maart 2011 en augustus 2024. Van dit aantal waren 5.274 kinderen en 10.221 vrouwen. Duizenden anderen werden ontvoerd door de gevreesde veiligheidsdiensten van Syrië tijdens het regime van Bashar al-Assad’s vader, Hafez, die in 1971 aan de macht kwam. Zijn zoon nam de controle over het land over na Hafez’ dood in 2000.

Zijn er nog steeds Syriërs in de gevangenis?

Volgens hulporganisaties zijn er talloze mensen nog steeds gevangen in ondergrondse kerkers. Autoriteiten hebben voormalige soldaten en gevangenisbewaarders opgeroepen om de oppositiekrachten de wachtwoorden te geven om ondergrondse elektronische deuren te ontgrendelen, en beweren dat duizenden gedetineerden nog steeds vastzitten in deze kerkers. De Witte Helmen hebben ook een financiële beloning aangeboden aan iedereen die informatie kan verstrekken die helpt bij het onthullen van een geheime faciliteit.

Hoe werden mensen gefolterd?

Op onvoorstelbare manieren. Het Syrische regime gebruikte verschillende technieken om echte en vermeende tegenstanders te straffen. Ze sloegen gedetineerden, beroofden hen van slaap en elektrocuteren hen. Vrouwen en mannen werden routinematig naakt gemaakt, geblinddoekt en zelfs verkracht. Drie specifieke foltermethoden werden berucht in Syrië voor het letterlijk breken van de rug van een gedetineerde.

Waarom arresteerde en folterde het regime zoveel Syriërs?

Korte antwoord: Om te terroriseren en hen te dwingen zich over te geven. Voor de Syrische opstand van 2011 zeiden mensen in het land vaak “de muren hebben oren” om te verwijzen naar het wijdverspreide inlichtingen- en spionagesysteem van het regime, de gevreesde Mukhabarat. Iedereen die een kritische opmerking over het regime maakte, riskeerde te verdwijnen in een van zijn kerkers.