De grootste vervuilers ter wereld ondervinden weinig gevolgen van milieuschade en conflicten, blijkt uit onderzoek

Kinder zijn afgebeeld in de gouverneurschap Idlib in Syrië. Sinds 2011 heeft de Syrische burgeroorlog aanzienlijke milieuvervuiling veroorzaakt, waaronder watervervuiling, ontbossing en bodemerosie, evenals verslechterende droogte en waterschaarste.

De grootste vervuilers ter wereld zijn ook het minst kwetsbaar voor de milieuschade die zij helpen creëren—terwijl de landen die het minst verantwoordelijk zijn, de grootste bedreigingen ondergaan, waaronder een verhoogde kans op gewelddadige conflicten.

Deze bevindingen, afkomstig uit een nieuwe studie mede-gecoördineerd door een onderzoeker van de Universiteit van Notre Dame, dagen de gangbare opvattingen over de relatie tussen conflict en het milieu uit, en benadrukken ongelijkheden die landen in de Global South onevenredig schaden. De studie is gepubliceerd in Communications Earth & Environment.

De nieuwe bevindingen onderstrepen de noodzaak om het gesprek over het milieu en conflict opnieuw te bekijken, met aandacht voor het helpen van landen die het minst bijdragen aan klimaatverandering en toch het meest lijden onder hulpbronnenextractie, milieurisico’s en conflicten, aldus co-auteur Richard (Drew) Marcantonio, assistent-professor van milieu, vrede en wereldwijde aangelegenheden aan de Keough School of Global Affairs van de universiteit.

“Onze studie benadrukt de kloof in huidig onderzoek dat de verbinding tussen ecologische duurzaamheid en vrede evalueert,” zei Marcantonio. “Dit is cruciaal voor het ontwerpen van op bewijs gebaseerde beleidsmaatregelen die wereldwijde ongelijkheden aanpakken en de menselijke waardigheid ondersteunen.”

De link tussen milieurisico’s en conflicten is goed gedocumenteerd, vertelde Marcantonio. Conflicten leiden vaak tot milieudegradatie en putten hulpbronnen uit; en milieurisico’s zoals klimaatverandering of hulpbronnen schaarste kunnen conflicten uitlokken of verergeren door mensen te verplaatsen of concurrentie te creëren om beperkte hulpbronnen.

Over het algemeen, zei Marcantonio, zijn hogere milieurisico’s verbonden met hogere niveaus van conflict, en spelen sociale normen en instellingen een belangrijke rol in deze verbinding.

Eerdere onderzoeken hadden gesuggereerd dat het omgekeerde ook waar zou kunnen zijn—dat hoge niveaus van ecologische duurzaamheid en vrede op een vergelijkbare manier gecorreleerd waren. Maar de nieuwe studie vond juist het tegenovergestelde, aldus Marcantonio.

Een belangrijk verschil in het nieuwe onderzoek ligt in hoe het zowel duurzaamheid als vrede meet. Eerdere studies hebben gebruik gemaakt van conventionele maatstaven voor duurzaamheid en vrede, en deze maatstaven overschatten beide kenmerken in rijkere landen. Maar de nieuwe studie gebruikte meer holistische maatstaven die rekening houden met de totale ecologische voetafdruk en deelname aan intrastatelijke conflicten die andere landen schaden.

Het resultaat was een grondigere en nauwkeurigere beoordeling die dringende wereldwijde ongelijkheden benadrukte, aldus Marcantonio.

“Bij het evalueren waar vrede het meest aanwezig is, bevestigen onze resultaten de noodzaak om de vraag te stellen en te beantwoorden hoe we een goed leven voor iedereen binnen de planetaire grenzen kunnen bereiken—of in dit geval, een alomvattende duurzame vrede voor iedereen,” zei Marcantonio. “En hoewel onze resultaten suggereren dat ecologische duurzaamheid en vrede niet positief gecorreleerd zijn, is deze relatie niet noodzakelijk.” Ecologisch duurzame vrede is mogelijk.

Marcantonio, die is verbonden aan het Environmental Change Initiative van de universiteit, co-auteur van de studie met Sean Field, een assistent-professor aan de School of Computing en de afdeling Antropologie aan de Universiteit van Wyoming.

De bevindingen van de studie suggereren richtingen voor aanvullend onderzoek dat verder bewijs kan leveren voor effectieve vrede- en duurzaamheidsbeleid, aldus Marcantonio.

“Toekomstig onderzoek zou zich moeten richten op hoe alomvattende duurzame vrede kan worden bereikt en behouden voor iedereen zonder mogelijk de risicos van conflicten te externaliseren,” zei hij. “Naarmate de conflictcijfers en milieurisico’s wereldwijd blijven stijgen, is het essentieel om te verkennen en te bepalen hoe deze paradox effectief kan worden aangepakt.”