COP29 geopend in Azerbeidzjan voor gesprekken over klimaatfinanciering
De jaarlijkse VN-klimaatconferentie is begonnen in Azerbeidzjan, waar landen zich voorbereiden op moeilijke gesprekken over financiering en handel. Dit volgt op een jaar vol weersrampen die ontwikkelingslanden hebben aangemoedigd om meer fondsen te eisen.
Vanaf maandag zullen delegaties uit bijna 200 landen aanwezig zijn op het twee weken durende COP29-forum in de hoofdstad Baku. De gesprekken worden gehouden onder de lange schaduw van de herverkiezing van Donald Trump, die heeft gedreigd de koolstofreductiebelangen van de Verenigde Staten terug te draaien.
De COP29-onderhandelingen beginnen te midden van nieuwe waarschuwingen dat 2024 op koers ligt om temperatuurrecords te breken. Dit voegt urgentie toe aan een verhitte discussie over klimaatfinanciering, terwijl armere landen een verhoging van het doel van 100 miljard dollar per jaar vragen tijdens het forum.
De terugkeer van Trump weegt ook zwaar op de discussies, met zorgen dat een mogelijke Amerikaanse uittreding uit de historische Overeenkomst van Parijs om de opwarming van de aarde te beperken, kan leiden tot minder ambitie aan de onderhandelingstafel.
“We kunnen het ons niet veroorloven dat de momentum voor mondiale actie tegen klimaatverandering wordt onderbroken,” zei Ralph Regenvanu, speciale gezant voor klimaatverandering en milieu van Vanuatu. “Dit is een gedeeld probleem dat niet zonder internationale samenwerking kan worden opgelost, en we zullen dat blijven voorleggen aan de aankomende president van een van de grootste vervuilers ter wereld.”
De aftredende Amerikaanse president Joe Biden blijft weg van de gesprekken, net als veel leiders die traditioneel vroeg in COP-onderhandelingen verschijnen om het proces gewicht te geven. De Duitse kanselier Olaf Scholz, die vecht tegen een politieke crisis na het ineenstorten van zijn regeringscoalitie, heeft ook zijn reis naar Baku geannuleerd.
Slechts een handvol leiders van de G20, wiens landen bijna 80 procent van de wereldwijde uitstoot vertegenwoordigen, zijn aanwezig. Afghanistan zal echter voor het eerst sinds de Taliban aan de macht is een delegatie sturen, die naar verwachting een observerende status zal hebben.
Diplomaten hebben vastgehouden dat de afwezigheid van deze leiders, en de overwinning van Trump, geen afbreuk zullen doen aan het serieuze werk dat voorhanden is, met name het overeenkomen van een nieuw bedrag voor klimaatfinanciering aan ontwikkelingslanden.
Gastland Azerbeidzjan zal de taak krijgen om landen gefocust te houden op het overeenkomen van een nieuwe wereldwijde financieringsdoelstelling ter vervanging van de huidige belofte van 100 miljard dollar die dit jaar afloopt. Hoeveel er beschikbaar zal zijn, wie zal betalen, en wie toegang kan krijgen tot de fondsen zijn enkele van de belangrijkste punten van discussie.
“Het is moeilijk. Het gaat om geld. Als het om geld gaat, laat iedereen zijn ware gezicht zien,” aldus Adonia Ayebare, de Oegandese voorzitter van een blok dat meer dan 100 voornamelijk ontwikkelingslanden en China groepeert, vertelde hij aan het persagentschap AFP.
Ayebare wuifde de mogelijke gevolgen van een Amerikaanse terugtrekking weg, en merkte op dat Trump Washington tijdens zijn eerste termijn al uit de Overeenkomst van Parijs had gehaald.
De gesprekken komen ook met de laatste waarschuwingen dat de wereld ver van de koers ligt om de doelen van de Overeenkomst van Parijs te halen. De klimaatovereenkomst verplicht om de opwarming onder de 2°C (3,6°F) te houden in vergelijking met pre-industriële niveaus, bij voorkeur onder de 1,5°C (2,7°F). Maar de wereld ligt op koers om dat niveau in 2024 te overschrijden, volgens de klimaatoverheid van de Europese Unie.
Eerder dit jaar waarschuwde de VN dat de wereld op koers ligt voor een catastrofale opwarming van 3,1°C (5,58°F) deze eeuw, gebaseerd op de huidige acties.
