Betaald parkeren groeit met 23 procent in Nederlandse gemeenten

Nederlandse gemeenten breiden steeds vaker betaald parkeren uit. Uit een analyse van Spotzi, in opdracht van EenVandaag, blijkt dat het aantal betaalde parkeerplaatsen in de afgelopen twee jaar met 23,4 procent is gestegen. Deze groei volgt op een toename van 30,5 procent tussen 2013 en 2022. Zowel grote steden als kleinere gemeenten hebben aanzienlijke veranderingen doorgevoerd, met grote uitbreidingen in Den Haag, Rotterdam en Utrecht, evenals in kleinere gemeenten zoals Renesse, Harlingen en Dijk en Waard.

Het doel van deze uitbreiding is om de toenemende druk van het groeiende aantal voertuigen in Nederland aan te pakken, zegt transportbeleid professor Bert van Wee van de TU Delft. “We zien meer auto’s, en er is vaak niet genoeg ruimte om ze te parkeren,” vertelde Van Wee. “Betaald parkeren wordt geïntroduceerd in gebieden net buiten de stadscentra, waar gratis parkeren momenteel voor hoge druk zorgt.”

Geschil in Dijk en Waard. In Dijk en Waard, een gemeente die is ontstaan uit de fusie van Langedijk en Heerhugowaard, heeft het parkeerbeleid geleid tot lokale debatten. Een nieuw plan, dat vorig jaar door de raad is goedgekeurd, zal dit jaar vergunninghouderszones in verschillende gebieden introduceren. De veranderingen zijn bedoeld om de gemeente voor te bereiden op een toenemende vraag, aangezien nieuwe woningbouwprojecten naar verwachting meer bewoners en bezoekers zullen aantrekken.

“We moeten de gemeente klaar maken voor de toekomst,” zei wethouder Nils Langedijk, die verantwoordelijk is voor het parkeerbeleid. “Vergunningzones zorgen ervoor dat nabijgelegen straten niet worden overspoeld door auto’s van bezoekers die gratis parkeren zoeken.” Ondanks de goedkeuring van de raad, blijven veel inwoners tegen deze plannen. Lokale inwoner Pieter-Jan Lubbers, die op een straat woont die binnenkort in de vergunningzone zal worden opgenomen, heeft via een Facebookgroep met meer dan 2.000 leden protesten geleid. Lubbers heeft ook een petitie gestart die bijna 8.000 handtekeningen heeft verzameld.

“Het feit dat zoveel mensen zich bij ons hebben aangesloten, laat zien hoe sterk ze zich voelen,” vertelde Lubbers. “De gemeente moet luisteren naar haar inwoners en hiervan leren.” Raadsleden zoals Carmen Bosscher steunen de bezorgdheid en stellen dat de gemeente niet op een betekenisvolle manier met de burgers heeft gecommuniceerd tijdens de consultaties. “Er waren participatiebijeenkomsten, maar niets van die discussies is terug te vinden in het uiteindelijke beleid,” zei Bosscher. “Zonder steun van de inwoners zullen deze plannen niet slagen.”

Wethouder Langedijk wees de kritiek van de hand en verklaarde: “We streefden naar transparantie en hebben inwoners via verschillende media betrokken.” De weerstand tegen betaald parkeren is niet uniek voor Dijk en Waard. Professor Van Wee gaf aan dat oppositie vaak ontstaat wanneer gratis parkeren wordt vervangen door kosten. “Dit is een veelvoorkomende reactie op maatregelen die autogebruik beïnvloeden of kosten verhogen,” zei hij. Hij merkte echter op dat de publieke acceptatie doorgaans toeneemt na de implementatie.

De parkeerkosten zijn ook in het hele land gestegen. Gegevens van parkeerapp EasyPark tonen aan dat de gemiddelde kostprijs om een uur te parkeren in Nederland in de afgelopen drie jaar met 50 procent is gestegen, tot 1,80 euro in 2024. In grote steden zoals Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht was de gemiddelde uurprijs 3,00 euro—een stijging van 25 procent in dezelfde periode.

Recentelijk stemden inwoners van Haarlem en Amersfoort tegen de uitbreiding van betaald parkeren in niet-bindende referenda. Bosscher hoopt dat er een vergelijkbaar referendum zal worden gehouden in Dijk en Waard. “Ik hoop dat inwoners de kans krijgen om te stemmen en te beslissen wat zij willen voor hun gemeente,” vertelde ze.