Antarctische Oceaan van de Laatste IJstijd Onthult Hoe Een Cruciaal CO₂ Opslagproces Weer Kan Vertraagd Worden

Terwijl het zee-ijs voor de kust van Antarctica zich terugtrekt, hebben we te maken met een proces dat de opwarming van de aarde versnelt. Dit fenomeen, dat duizenden jaren geleden begon aan het einde van de laatste ijstijd, heeft blijvende effecten op ons klimaat. Het is van cruciaal belang dat we begrijpen hoe deze oceaanprocessen onze planeet beïnvloeden.

Een oceaanische schommel

Wetenschappers hebben lange tijd geweten dat de opwarming van de Antarctische Oceaan bijdroeg aan het einde van de laatste ijstijd. De traditionele hypothese stelde dat de diepere wateren rond Antarctica en de Noord-Atlantische Oceaan in een ‘schommel’-patroon warmden. Chengfei He, een klimatoloog van Northeastern University, ontdekte echter dat deze twee watermassa’s niet afwisselend opwarmden, maar gelijktijdig verzwakten.

Diepe wateropslag

Het Antarctische Bodemwater (AABW) ontstaat wanneer extreem koud, zout water nabij Antarctica zakt door de vorming van zee-ijs. Dit dichte water stroomt vervolgens noordwaarts langs de oceaanbodem en komt uiteindelijk weer aan de oppervlakte. De snelheid waarmee dit diepe water stijgt, staat bekend als de omkeersnelheid en is essentieel voor de thermohaline circulatie die alle oceanen met elkaar verbindt.

He legt uit dat de vorming van AABW enorme hoeveelheden atmosferisch CO2 voor eeuwen opslaat in de diepe oceaan. Als de omkeersnelheid toeneemt, kan dit een kritieke kantelpunt betekenen dat regionale klimaten aanzienlijk kan veranderen en de capaciteit van de oceaan om CO2 te absorberen kan verminderen.

Radiokoolstofdatering van oceaanwater

Radiokoolstofdatering is een bekend concept, maar hoe dateer je een oceaan? He legt uit dat radiokoolstof – een specifieke isotoop van koolstof – als een natuurlijke klok in zeewater fungeert. Wanneer zeewater aan de oppervlakte is, neemt het de hedendaagse radiokoolstofisotoop op. Terwijl het zakt, vervalt de radiokoolstof op een bekende snelheid en wordt uiteindelijk afgezet op de oceaanbodem, waar wetenschappers hun monsters kunnen verzamelen.

Met behulp van een geavanceerd aardmodel ontdekten He en zijn team dat wat leek op sneller bewegend diep water in de Zuidelijke Oceaan 17.000 jaar geleden in werkelijkheid trager bewegend water was dat alleen jongere radiokoolstofleeftijden aan de oppervlakte had.

Een klimatologische indicator

Volgens het model van de onderzoekers suggereert dit dat de twee bodemwaterformaties – de Noord-Atlantische en het Antarctische – gelijktijdig verzwakten. Dit zou kunnen betekenen dat de opnamecapaciteit voor CO2 plotseling is afgenomen. De onderzoekers wijzen erop dat we vandaag de dag vergelijkbare patronen zien, met verzwakking van AABW naarmate de Zuidelijke Oceaan opwarmt.

He benadrukt dat het begrijpen van het gedrag van deze enorme watermassa’s tijdens eerdere klimaatveranderingen ons helpt om toekomstige veranderingen beter te voorspellen. Naarmate de oceanen blijven opwarmen, zal de opname van koolstof in de diepe oceaan steeds verder vertragen, wat mogelijk gevolgen heeft voor de wereldwijde temperatuurverdeling en regionale klimaatpatronen.