Alexander Lukashenko wint zevende opeenvolgende termijn in ‘schijnverkiezingen’ in Wit-Rusland

Langdurige leider van Wit-Rusland, Alexander Lukashenko, is uitgeroepen tot winnaar van een betwiste presidentsverkiezing, waarmee hij een zevende opeenvolgende termijn veiligstelde, aldus de verkiezingsautoriteit van het land.

Lukashenko, wiens vier tegenstanders op het stembiljet loyaal aan hem waren en zijn 30-jarige heerschappij prezen, ontving volgens de eerste resultaten van de Centrale Verkiezingscommissie 86,8 procent van de stemmen, die maandag op het officiële Telegram-account werden gepubliceerd.

“U kunt de Republiek Wit-Rusland feliciteren, we hebben een president gekozen,” zei Igor Karpenko, hoofd van de commissie, tijdens een persconferentie.

Verkiezingsfunctionarissen meldden dat de opkomst bij de verkiezingen op zondag 85,7 procent was, met ongeveer 6,9 miljoen mensen die stemgerechtigd waren.

De Wit-Russische leider heeft elke presidentsverkiezing sinds 1994 gewonnen, in verkiezingen die door zijn tegenstanders, westerse regeringen en mensenrechtenorganisaties als een “schijnvertoning” werden afgewezen.

‘Overtuigende overwinning’

Maar de Russische president Vladimir Poetin feliciteerde Lukashenko en zei dat de verkiezingen aantonen dat hij de “onbetwistbare” steun van het volk had. “Uw overtuigende overwinning in de verkiezingen getuigt duidelijk van uw hoge politieke autoriteit en van de onbetwistbare steun van de bevolking voor het staatsbeleid dat Wit-Rusland voert,” aldus Poetin, volgens een verklaring van het Kremlin.

“U bent altijd een welkom en dierbaar gast op Russische grond. Zoals afgesproken, kijk ik ernaar uit u binnenkort in Moskou te zien.”

De oorlog in Oekraïne heeft Lukashenko nauwer dan ooit aan Poetin gebonden, en Russische tactische nucleaire wapens zijn nu in Wit-Rusland gestationeerd.

Chinese leider Xi Jinping feliciteerde ook Lukashenko, meldden de staatsmedia van Beijing. “Xi Jinping stuurde een felicitatiebericht naar Lukashenko ter gelegenheid van zijn herverkiezing als president van Wit-Rusland,” aldus het staatsnieuwsagentschap Xinhua.

‘Geen keuze’

Andere politici, vooral in Europa, zeiden dat de verkiezingen noch vrij noch eerlijk waren, omdat onafhankelijke media in het land waren verboden en alle vooraanstaande oppositieleiders ofwel waren gevangen gezet of gedwongen om in het buitenland asiel te zoeken.

“Het volk van Wit-Rusland had geen keuze. Het is een bittere dag voor allen die verlangen naar vrijheid en democratie,” schreef de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock op X.

“Meer dan 1.200 mensen in Wit-Rusland zitten onschuldig gevangen, simpelweg omdat ze de moed hadden om zich uit te spreken.”

De laatste presidentsverkiezingen in het land in 2020 eindigden met landelijke protesten, ongekend in de geschiedenis van het land met negen miljoen inwoners. De oppositie en westerse landen beschuldigden Lukashenko ervan de verkiezingen te vervalsen en legden sancties op.

Als reactie daarop lanceerde zijn regering een vergaande repressie, waarbij meer dan 1.000 mensen gevangen werden gezet, waaronder Nobelprijswinnaar voor de Vrede Ales Bialiatski, oprichter van het Viasna Mensenrechtencentrum.

Toen hem werd gevraagd naar de opsluiting van zijn tegenstanders, zei Lukashenko tijdens een persconferentie op zondag dat zij hun eigen lot hadden gekozen. “Sommigen kozen voor de gevangenis, sommigen kozen voor ballingschap, zoals u zegt. We hebben niemand uit het land gezet,” vertelde hij tijdens een rommelige persconferentie die meer dan vier uur duurde.

Verbannen oppositieleider Sviatlana Tsikhanouskaya vertelde het persagentschap Reuters dat Lukashenko zijn herverkiezing had geforceerd als onderdeel van een “ritueel voor dictatoren.”