De ‘Prinsessen van Vrijheid’ in Syrië
Syrische ‘Prinsessen van Vrijheid’
In het militaire inlichtingengevangenis in Suwayda, Syrië, waar bewakers gevangenen martelden, was het op 19 december leeg. De geluiden van automatische vuurwapens buiten het raam, die in het verleden iets sinister betekenden, zijn nu vier weken na de afzetting van de voormalige Syrische president Bashar al-Assad een teken van vreugde.
De zussen al-Khateeb, Khijou en Samar, zijn gelukkig. Na meer dan vijftig jaar dictatuur van de al-Assad-familie is er eindelijk hoop op verandering. Khijou, 52, en Samar, 45, hebben samen meer dan drie jaar in hechtenis doorgebracht in het gevangenissysteem van Bashar al-Assad, waar ze ook dierbaren hebben verloren die nog steeds vermist zijn.
In het bescheiden appartement van Khijou, waar ze woont met haar 20-jarige dochter Mayyasa, hangt een grote groen-zwarte vlag met de tekst “Vrij Syrië” in de woonkamer, omringd door bloemen. Ondanks de vreugde overheerst echter een gevoel van pijn en verdriet.
Khijou al-Khateeb was in 2011, toen de vreedzame protesten in Syrië begonnen, een 39-jarige moeder van drie en verpleegkundige. Ze vroeg zich vaak af waarom ze zich bij die protesten aansloot, ondanks de risico’s. Ze werd in mei 2012 gearresteerd en naar de beruchte tak van de militaire inlichtingendienst, bekend als Branch 215, gebracht. Daar heeft ze tien dagen doorgebracht, waar de angst voor wat er zou kunnen gebeuren, haar het meest kwelde.
Na haar vrijlating ging ze door met burgerjournalistiek en hielp ze gewonden in de oorlog. Maar de autoriteiten gebruikten dit tegen haar. Ze werd opnieuw gearresteerd nadat ze was opgeroepen om een gewonde man te helpen die niet bestond. Dit keer deelde ze haar cel met een andere vrouw, die een angstaanjagend bewijs was van de martelingen in de gevangenis.
Samar’s verhaal is ook aangrijpend. Haar eerste arrestatie vond plaats in 2013, toen ze samen met haar man en kinderen werd ontvoerd. Ze werden mishandeld en als gijzelaars gebruikt in een poging tot een ‘ruil’. Later werd ze opnieuw gearresteerd en tijdens haar verblijf in Branch 215 werd ze gemarteld terwijl ze zwanger was.
De verhalen van de zussen al-Khateeb zijn illustratief voor de gruwelen die vrouwen in Syrië hebben ondergaan. Vrouwen zoals Khijou en Samar worden vaak geconfronteerd met sociale stigma’s na hun vrijlating, waardoor velen hun ervaringen verbergen uit angst voor schaamte.
De zoektocht naar gerechtigheid voor slachtoffers van de al-Assad-regime is nog maar net begonnen. Khijou en Samar hopen ooit een rechtszaak aan te spannen tegen degenen die hen en hun families schade hebben berokkend. Voor hen is er geen vergeving voor de wreedheden die ze hebben meegemaakt.
De afwezigheid van dierbaren, zoals Khijou’s zoon Samir, die in 2013 verdween, blijft hen achtervolgen. De toekomst van de al-Khateeb-zussen en andere slachtoffers van het regime is onzeker, maar hun vastberadenheid om te vechten voor erkenning en gerechtigheid blijft sterk.
