Duizenden demonstreren in Servië te midden van groeiende woede over treinongeluk

Tientallen duizenden Serviërs hebben zich verzameld in de hoofdstad Belgrado om te protesteren tegen president Aleksandar Vucic en zijn regerende Servische Progressieve Partij (SNS), die verantwoordelijk worden gehouden voor het instorten van het dak van een treinstation vorige maand, waarbij 15 mensen omkwamen.

De demonstratie, een van de grootste in de afgelopen jaren, werd op zondag georganiseerd door universiteitsstudenten en boerenverenigingen en vond plaats op het Slavija-plein in Belgrado.

Het protest begon met 15 minuten stilte ter nagedachtenis aan de 15 slachtoffers die omkwamen toen het betonnen dak van het recent gerenoveerde station van Novi Sad op 1 november instortte. Veertien mensen, in de leeftijd van zes tot 74 jaar, kwamen die dag om het leven en een 15e slachtoffer overleed weken later in het ziekenhuis.

Openbare aanklagers hebben 13 mensen gearresteerd in verband met het incident, waaronder een regeringsminister, wiens vrijlating later leidde tot publieke scepsis over de eerlijkheid van het onderzoek.

Oppositieleiders en het publiek zijn herhaaldelijk de straat op gegaan en wijzen de schuld voor het ongeluk toe aan slechte bouwkwaliteit als gevolg van overheidscorruptie en nepotisme. De regerende coalitie ontkent deze beschuldigingen, en Vucic heeft verklaard dat degenen die verantwoordelijk zijn, ter verantwoording moeten worden geroepen.

De demonstranten schakelden zondagavond de lichten van hun mobiele telefoons in en schreeuwden: “Vucic, dief!” Anderen hielden spandoeken omhoog met teksten als “Wij staan allemaal onder het dak” en “Je hebt bloed aan je handen”.

“We zijn hier gekomen om ‘Stop’ te zeggen tegen alles wat er sinds 2012 [toen Vucic’s partij aan de macht kwam] is gebeurd,” zei Aleksa, 30, een IT-expert uit Novi Sad. “We willen een einde aan corruptie en nepotisme.”

Velen eisen het ontslag van de Servische leider en de burgemeester van Novi Sad, en dat degenen die verantwoordelijk worden gehouden, vervolgd worden. Ze roepen ook op tot het intrekken van juridische procedures tegen demonstranten en de vervolging van degenen die de demonstranten aanvielen.

Populaire theater- en filmacteurs uit Servië sloten zich aan bij het protest, waarbij acteur Bane Trifunovic de demonstratie van zondag beschreef als “een festival van vrijheid”.

Kleinere demonstraties werden ook gehouden in de steden Nis en Kragujevac.

Om de protesten te kalmeren, hebben de autoriteiten de afgelopen weken verschillende subsidies voor jongeren beloofd. Studenten – en andere burgers die hen steunen – zijn doorgegaan met protesteren en zeggen dat hun eisen slechts gedeeltelijk zijn ingewilligd.

Ondanks de aanhoudende demonstraties, opende Vucic op zondag een gedeelte van een nieuw aangelegde snelweg in centraal Servië.

Vucic verklaarde dat hij niet zou buigen voor de eisen van de oppositie voor een overgangsregering en beschuldigde zijn tegenstanders ervan studenten te gebruiken om de macht te grijpen.

“We zullen ze weer verslaan,” zei hij. “Zij [de oppositie] weten niet wat ze moeten doen behalve iemands kinderen te gebruiken.”

De wekenlange protesten hebben plaatsgevonden te midden van algemene onvrede over Vucic’s heerschappij. Hij heeft gezegd dat hij Servië in de Europese Unie wil brengen, maar wordt beschuldigd van het inperken van democratische vrijheden in plaats van deze te bevorderen.