Milieuorganisaties vragen rechtbank om natuurvergunning Schiphol te vernietigen

Op dinsdag zal de rechtbank in Den Haag een rechtszaak overwegen die is aangespannen door drie milieuorganisaties. Zij verzoeken de rechtbank om de natuurvergunning van Schiphol Airport te schrapen. Volgens Greenpeace, Milieudefensie en Mobilisation for the Environment (MOB) had de Nederlandse overheid Schiphol nooit de vergunning mogen geven, die het mogelijk maakt om jaarlijks 500.000 vliegbewegingen uit te voeren. Deze vergunning is gebaseerd op verouderde gegevens en schendt Europese stikstofwetten.

Elke onderneming waarvan de activiteiten aanzienlijke impact kunnen hebben op beschermde natuurgebieden, moet beschikken over een natuurvergunning. Schiphol is een van de grootste stikstofemitters in Nederland, maar had jarenlang geen vergunning omdat de overheid het exemptie verleende. In 2020 besloot de overheid dat Schiphol toch een natuurvergunning moest aanvragen. Om hiervoor in aanmerking te komen, kocht de luchthaven stikstofruimte van negen boerderijen. De toenmalige Stikstofminister Christianne van der Wal verleende in september de vergunning.

Echter, volgens de natuurorganisaties heeft de overheid onvoldoende rekening gehouden met de natuur situatie bij het verlenen van de vergunning, wat in strijd is met de Europese wetgeving. “In Nederland komt er ongeveer tweemaal zoveel stikstof in de natuur als zou moeten. Vrijgekomen stikstofruimte moet in de eerste plaats ten goede komen aan de natuur,” aldus Johan Vollenbroek van MOB.

Volgens Ralph Frins, universitair hoofddocent milieurecht, heeft de overheid Schiphol geëxempt omdat “de minister van mening was” dat projecten van particuliere bedrijven niet hoeven te worden beoordeeld op de noodzaak van de vrijgekomen stikstofruimte voor natuurbehoud. “Maar in februari van dit jaar oordeelde de Raad van State dat de toets voor alle projecten geldt,” vertelde Frins. “In dat opzicht is de gecreëerde uitzonderlijke situatie onterecht.”

De milieuorganisaties hebben ook interne documenten van het Ministerie van Landbouw in hun zaak betrokken. Deze documenten tonen aan dat ambtenaren binnen het ministerie twijfels hadden over de juridische geldigheid van de vergunning. De documenten laten ook zien dat het ministerie de procedure voor de vergunningaanvraag opzettelijk heeft vertraagd, zodat het deze niet hoefde af te dwingen.

Als de rechtbank besluit de natuurvergunning te schrappen, zal dit grote gevolgen hebben voor Schiphol, aldus Frins. “Er zal een nieuwe beoordeling moeten plaatsvinden en dat vereist veel extra huiswerk. Ik denk dat het lang zal duren voordat dat puzzel is opgelost.” Schiphol heeft in een schriftelijke reactie aan Nieuwsuur laten weten dat het samen met de overheid een “zorgvuldige procedure” heeft gevolgd om tot deze vergunning te komen. De luchthaven heeft vertrouwen in deze procedure. “Het is nu aan de rechtbank om een uitspraak te doen.”

Het is onduidelijk wanneer de rechtbank zal oordelen.