Europese Unie steunt ICC na Amerikaanse sancties tegen rechters
Europese Unie steunt ICC na Amerikaanse sancties tegen rechters
De Europese Unie “betreurt ten zeerste” de sancties die de Verenigde Staten opgelegd hebben aan vier rechters van het Internationaal Strafhof (ICC). Dit verklaarde Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie.
Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio kondigde donderdag sancties aan tegen deze rechters, die volgens de VS “illegitieme en ongefundeerde acties” hebben ondernomen tegen de VS en haar bondgenoten.
In reactie op deze aankondiging op vrijdag, benadrukte von der Leyen dat het in Den Haag gevestigde hof de “volledige steun” van de EU heeft. “Het ICC houdt daders van de ernstigste misdaden ter wereld verantwoordelijk en geeft slachtoffers een stem,” zei von der Leyen op X. “Het moet vrij kunnen handelen zonder druk.”
Volker Turk, hoofd mensenrechten van de Verenigde Naties, zei “diep verontrust” te zijn door de beslissing van de VS. “Aanvallen op rechters voor het uitvoeren van hun rechterlijke functies, op nationaal of internationaal niveau, staan recht tegenover het respect voor de rechtsstaat en de gelijke bescherming van de wet – waarden waarvoor de VS lange tijd heeft gestaan,” voegde Turk eraan toe en hij riep op tot intrekking van de sancties.
Antonio Costa, voorzitter van de Europese Raad, die de nationale regeringen van de 27 EU-lidstaten vertegenwoordigt, noemde het hof ook “een hoeksteen van internationale gerechtigheid” en zei dat de onafhankelijkheid en integriteit ervan beschermd moeten worden.
De Commissie steunt volledig het @IntlCrimCourt en zijn functionarissen. Het ICC houdt daders van de ernstigste misdaden ter wereld verantwoordelijk en geeft slachtoffers een stem. Het moet vrij kunnen handelen zonder druk. Wij zullen altijd opkomen voor wereldwijde gerechtigheid en het respect voor internationaal recht.
Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde dat de sancties zijn opgelegd nadat het hof beslissingen had genomen om een arrestatiebevel uit te vaardigen voor de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en een afzonderlijke beslissing in 2020 om een onderzoek te openen naar vermeende oorlogsmisdaden door Amerikaanse troepen in Afghanistan.
De vier gesanctioneerde rechters zijn Solomy Balungi Bossa uit Oeganda, Luz del Carmen Ibanez Carranza uit Peru, Reine Alapini-Gansou uit Benin en Beti Hohler uit Slovenië. Slovenië, een EU-lidstaat, heeft verklaard “druk op rechterlijke instellingen te verwerpen” en heeft de EU aangemoedigd haar blokkeringstatuut te gebruiken.
“Vanwege de opname van een burger van een EU-lidstaat op de sanctielijst, zal Slovenië de onmiddellijke activering van de blokkering wet voorstellen,” zei het Sloveense Ministerie van Buitenlandse Zaken in een post op X.
Dit mechanisme stelt de EU in staat om Europese bedrijven te verbieden om te voldoen aan Amerikaanse sancties die Brussel als onwettig beschouwt. Deze bevoegdheid is in het verleden gebruikt om te voorkomen dat Washington de Europese handel met Cuba en Iran verbood.
De Amerikaanse sancties betekenen dat de rechters zijn toegevoegd aan een lijst van speciaal aangewezen gesanctioneerde individuen. Alle Amerikaanse activa die zij bezitten, zullen worden geblokkeerd en zij worden geplaatst op een geautomatiseerde screeningdienst die niet alleen door Amerikaanse banken, maar ook door veel banken wereldwijd wordt gebruikt, wat het voor gesanctioneerde personen zeer moeilijk maakt om bankrekeningen te houden of te openen of geld over te maken.
Dit is niet de eerste keer dat de VS beperkingen oplegt aan een ICC-functionaris sinds Trump op 20 januari opnieuw aantrad. Kort na zijn aantreden gaf Trump een brede uitvoerende orde uit die iedereen die deelneemt aan ICC-onderzoeken met sancties bedreigt. Critici waarschuwden dat dergelijke brede formuleringen het rechtsproces zouden kunnen ondermijnen, bijvoorbeeld door getuigen te ontmoedigen om met bewijs naar voren te komen.
Maar Trump stelde dat de arrestatiebevelen van 2024 voor Netanyahu en voormalig Israëlisch minister van Defensie Yoav Gallant dergelijke maatregelen noodzakelijk maakten. Hij beweerde ook dat de VS en Israël “bloeiende democratieën” zijn die “strikt de oorlogsregels naleven” en dat de onderzoeken van het ICC militaire leden bedreigden met “lastige situaties, misbruik en mogelijke arrestatie”.
