Geschiedenis Geïllustreerd: Paus Franciscus en de Botsing van de Conclaves
Afbeeldingen Geschiedenis Geïllustreerd is een serie van perspectieven die nieuwsgebeurtenissen en actuele zaken in een historische context plaatst met behulp van grafieken die zijn gegenereerd met kunstmatige intelligentie.
Met het overlijden van paus Franciscus moet de katholieke kerk nu een conclaaf van kardinalen bijeenroepen om zijn opvolger te kiezen. Maar zoals een recente Hollywoodfilm, zo toepasselijk genaamd Conclaaf, suggereert, kunnen dit soort bijeenkomsten leiden tot politieke intriges en soms zelfs tot schimmige praktijken.
De beraadslagingen van een conclaaf zijn geheim, waarbij de moderne deelnemers in de Sixtijnse Kapel worden opgesloten om hen te beschermen tegen externe invloeden. Als er na 33 stemrondes geen winnaar is met een meerderheid van twee derde plus één, wordt er een tweede ronde gehouden tussen de top twee kandidaten.
Het was niet altijd zo eenvoudig. Arguably het meest beruchte conclaaf – en zeker het langste – vond plaats in het dorp Viterbo, in centraal Italië. Het begon in 1268 en duurde twee jaar en acht maanden. De dorpelingen raakten zo gefrustreerd door de langdurige procedures dat ze de kardinalen in het gebouw opsloten en hun voedselrantsoenen verlaagden, voordat ze uiteindelijk het dak eraf trokken.
In 1492 werd de beruchte Rodrigo Borgia gekozen tot paus, die de naam Alexander VI aannam. Hij is beschuldigd van het kopen van stemmen, het verkwisten van kerkelijk geld aan zijn luxe levensstijl en het verwekken van kinderen buiten het huwelijk. Zijn geestelijke verwaarlozing tijdens zijn pausdom zou hebben bijgedragen aan de opkomst van de Protestantse Reformatie.
Kort daarna werd het conclaaf van 1513 overschaduwd door krachtige politieke allianties die leidden tot de verkiezing van Leo X, die ook genoot van het goede leven. Dat, en zijn nepotisme, leidden al snel tot een leeggemaakte kerkelijke kas. Leo X slaagde er ook niet in om om te gaan met de groeiende onvrede over de kerk zelf en de daaruit voortvloeiende opkomst van de Reformatie.
Door de eeuwen heen hebben conclaven de neiging gehad om te ontaarden in duw- en schreeuwpartijen. In 1605 leidde een ruzie ertoe dat kardinaal Alfonso Visconti verschillende gebroken botten opliep.
Het conclaaf van 1903 is opmerkelijk omdat keizer Franz Joseph van Oostenrijk het leidende pauselijke kandidaat veto gaf. Waarom is niet helemaal duidelijk. Als gevolg hiervan werd Giuseppe Sarto gekozen als paus Pius X en zou hij seculiere veto’s verbannen, waarmee een einde kwam aan het inmengen van monarchen.
Vandaag de dag ligt de verantwoordelijkheid voor het kiezen van de opvolger van paus Franciscus bij 133 kardinalen. Ze beginnen hun beraadslagingen op 7 mei, waarbij ze ongetwijfeld de schandvlek van schandalen willen vermijden, terwijl ze ervoor zorgen dat het een conclaaf is dat waardig is voor een religie met 1,4 miljard aanhangers.
