Teheran Skeptisch Voor Aanstaande Nukleaire Gesprekken met de VS

Teheran sceptisch voorafgaand aan aankomende nucleaire gesprekken met de VS

Teheran nadert de gesprekken in Oman met de Verenigde Staten over zijn nucleaire programma met grote achterdocht over de motieven van Washington, na herhaalde dreigingen van militaire actie in aanloop naar de bijeenkomst.

De Amerikaanse president Donald Trump kondigde deze week aan dat zijn administratie op zaterdag “directe” gesprekken met Teheran zou hebben. Maar zijn waarschuwing dat Iran in “grote gevaar” zou verkeren als de gesprekken mislukten, komt na recente dreigingen om het land te bombarderen.

Hoewel de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Abbas Araghchi op dinsdag Teherans bereidheid om deel te nemen aan de gesprekken demonstreerde, benadrukte hij te midden van de dreigingen dat de gesprekken “indirect” zouden zijn. Hij waarschuwde echter: “Iran geeft de voorkeur aan diplomatie, maar weet hoe het zichzelf moet verdedigen.”

In een opinieartikel dat dinsdag in de Washington Post werd gepubliceerd, verwees Araghchi naar “een aanzienlijke muur van wantrouwen” en “twijfels over de oprechtheid van de bedoelingen”, verergerd door de herleving van de “maximale druk”-campagne van de VS in de aanloop naar de gesprekken.

Achter de schermen vertelden drie Iraanse functionarissen aan het nieuwsagentschap Reuters dat de waarschuwingen van Trump werden gezien als een tactiek “om de Islamitische Republiek te dwingen concessies te accepteren in de gesprekken die Trump eist, of geconfronteerd te worden met luchtaanvallen.”

Een hoge Iraanse functionaris vertelde het nieuwsagentschap: “Trump wil een nieuwe deal: beëindig de regionale invloed van Iran, ontmantel zijn nucleaire programma en stop zijn raketwerk. Deze voorwaarden zijn onaanvaardbaar voor Teheran. Ons nucleaire programma kan niet worden ontmanteld.”

De achterdocht van Iran kan zijn aangewakkerd door de aanwezigheid van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu in het Witte Huis toen Trump de gesprekken van zaterdag aankondigde.

Netanyahu, die herhaaldelijk Amerikaanse regeringen heeft aangespoord om luchtaanvallen tegen het nucleaire programma van Iran te gebruiken, zei dat een diplomatieke oplossing goed zou zijn als deze “volledig” werd uitgevoerd, met verwijzing naar de volledige ontmanteling van het nucleaire programma van Libië in 2003.

Israël, dat zich heeft ingelaten in wederzijdse aanvallen op Iran terwijl de regionale spanningen toenamen tijdens de oorlog van Israël tegen Gaza, verzwakte vorig jaar Teherans Libanese bondgenoot Hezbollah aanzienlijk door een groot deel van de wapens van de groep te vernietigen en het merendeel van zijn leiderschap, inclusief de langdurige chief Hassan Nasrallah, te doden.

De positie van Teheran in de regio werd verder verzwakt door de omverwerping van een andere belangrijke partner, de Syrische president Bashar al-Assad, door de oppositie in het land vorig jaar.

Analist Tohid Asadi, spreek vanuit Teheran, zei dat de signalen vanuit Iran en de VS tegenstrijdig waren.

Rusland en China ‘volgen’ de gesprekken

Voorafgaand aan de gesprekken van zaterdag in Oman kwamen de adjunct-ministers van Buitenlandse Zaken van Rusland, China en Iran bijeen in Moskou, waarbij het Kremlin de opening van de dialoog tussen Washington en Teheran verwelkomde.

Kremlinwoordvoerder Dmitry Peskov zei dat Moskou de initiatief “absoluut” steunt. “Dit kan alleen maar verwelkomd worden omdat het kan leiden tot de-escalatie van de spanningen rond Iran,” zei hij.

De lagere kamer van het Russische parlement ratificeerde ook op dinsdag een strategisch partnerschap van 20 jaar met Iran, een teken van de verdiepen militaire banden tussen de twee landen.

China uitte scherpe kritiek op Washington en beschuldigde Trump ervan een overeenkomst uit 2015 met Iran en zes wereldmachten – de VS, Rusland, China, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland – te hebben opgezegd, die Iran sanctieverlichting gaf in ruil voor het beperken van nucleaire activiteiten.

“Als het land dat eenzijdig zich heeft teruggetrokken uit de uitgebreide overeenkomst over de nucleaire kwestie van Iran en de huidige situatie heeft veroorzaakt, zou de Verenigde Staten politieke oprechtheid [en]… wederzijds respect moeten tonen,” zei de woordvoerder van het Chinese Ministerie van Buitenlandse Zaken, Lin Jian.

Trump trok zich in 2018 eenzijdig terug uit de overeenkomst tijdens zijn eerste presidentschap.

Defensie ‘niet onderhandelbaar’

Trumps terugtrekking uit de nucleaire overeenkomst werd gevolgd door een Iraanse beslissing om te stoppen met het naleven van verplichtingen onder de overeenkomst.

Het resultaat is dat Iran grote voorraden hoogverrijkt uranium heeft opgebouwd die het een korte stap van wapengraad achterlaten, volgens het Internationaal Atoomenergieagentschap.

Het agentschap meldde in februari dat Iran naar schatting 274,8 kilogram (606 pond) uranium heeft dat tot 60 procent is verrijkt. Wapengraad is rond de 90 procent.

Maar Iran heeft herhaaldelijk in het verleden volgehouden dat zijn nucleaire activiteiten uitsluitend voor civiele doeleinden zijn.

Israël, dat fel tegen de overeenkomst van 2015 was, wordt algemeen beschouwd als in het bezit van een niet-verklaard nucleair arsenaal. Er is veel gespeculeerd dat Israël Iraanse faciliteiten zou kunnen aanvallen als er geen nieuwe overeenkomst wordt bereikt in de aankomende gesprekken tussen de VS en Iran.

“Onze verdediging is niet onderhandelbaar. Hoe kan Teheran ontwapenen als Israël nucleaire oorlogskoppen heeft? Wie beschermt ons als Israël of anderen aanvallen?” vroeg een Iraanse functionaris in een interview met Reuters.

Iran heeft herhaaldelijk sanctieprogramma’s weerstaan in de afgelopen decennia, en Iraanse militaire leiders hebben eerder gedreigd de regionale olie-export te stoppen – een aanzienlijk deel van de wereldwijde energievoorziening.