China’s gemiste emissiedoelstelling vormt uitdaging voor wereldwijde klimaatinspanningen

Luchtfoto toont rook uit de schoorsteen van de Huaneng Huaiyin energiecentrale in de provincie Jiangsu, China, op 29 november 2024.

Taipei, Taiwan – China’s falen om een belangrijke doelstelling voor de koolstofuitstoot te behalen, heeft zorgen gewekt over zijn vermogen om koolstofneutraliteit te bereiken. Dit is een potentieel beslissende factor in de wereldwijde inspanningen om de ergste gevolgen van klimaatverandering te voorkomen.

Volgens het Nationale Bureau voor Statistiek is de koolstofintensiteit van China – een maatstaf voor koolstofuitstoot per eenheid van het bruto binnenlands product (BBP) – in 2024 met 3,4 procent gedaald, wat de officiële doelstelling van Beijing van 3,9 procent miste.

Bovendien loopt China achter op zijn langetermijndoelstelling om de koolstofintensiteit tussen 2020 en 2025 met 18 procent te verlagen, zoals vastgesteld door de Chinese Communistische Partij (CCP) in het meest recente vijfjarenplan.

Onder China’s “dubbele doelen” heeft president Xi Jinping beloofd om voor het einde van het decennium de piekuitstoot te bereiken en koolstofneutraliteit tegen 2060.

De voortgang van China wordt wereldwijd nauwlettend gevolgd vanwege zijn paradoxale positie als ’s werelds grootste vervuiler – verantwoordelijk voor ongeveer 30 procent van de wereldwijde uitstoot – en als wereldleider in investeringen in hernieuwbare energie.

Het succes of falen van China om zijn uitstootdoelen te behalen, zal grote implicaties hebben voor de inspanningen van de internationale gemeenschap om de gemiddelde temperatuur te beperken tot niet meer dan 1,5 graden Celsius boven het pre-industriële niveau, een norm die door de Verenigde Naties is vastgesteld om “catastrofale” effecten van klimaatverandering te vermijden.

De kans dat de aarde op de lange termijn onder de drempel van 1,5°C kan blijven, is al in twijfel getrokken, nadat 2024 het eerste kalenderjaar in de geschiedenis werd waarin de temperaturen de limiet overschreden.

Hoewel koolstofintensiteit slechts een van de benchmarks is die door Beijing wordt gebruikt, biedt het belangrijke inzichten in hoe de decarbonisatie zich binnen de economie ontwikkelt, aldus Muyi Yang, een senior energieanalist bij Ember, een wereldwijd denktank voor energie, gevestigd in het Verenigd Koninkrijk.

De op één na grootste economie ter wereld heeft sterk vertrouwd op industriële groei om zichzelf uit de economische neergang veroorzaakt door de COVID-19-pandemie te trekken, maar dit heeft op zijn beurt geleid tot een recente stijging van de energievraag, zegt Muyi.

Terwijl de Chinese economie in 2024 officieel met 5 procent groeide, steeg de elektriciteitsvraag met 6,8 procent jaar-op-jaar, volgens overheidsgegevens. De koolstofuitstoot groeide met 0,8 procent jaar-op-jaar.

Recordhittegolven hebben een extra uitdaging gevormd voor de inspanningen om de uitstoot te verminderen door de energieproductie bij waterkrachtcentrales te verstoren, waardoor de autoriteiten gedwongen werden om het tekort met kolenenergie aan te vullen.

Ondanks de tegenslagen heeft Beijing opmerkelijke prestaties geleverd op het gebied van hernieuwbare energie, aldus Eric Fishman, een senior manager bij de Lantau Group, een energieadviesbureau in Hong Kong.

China heeft vorig jaar 14,5 procent van zijn totale energievraag gedekt met wind- en zonne-energie en nog eens 13,4 procent met waterkracht, volgens overheidsgegevens.

Het land heeft ook ongeveer 75 procent van zijn incrementele groei in energievraag – 500 uit 610 terawattuur – met hernieuwbare energie gedekt, aldus Fishman, op basis van een analyse van overheidsgegevens.

Veel van deze groei is aangedreven door overheidssteun, inclusief van de hoogste niveaus van de CCP. Xi Jinping Thought, de regeringsideologie van Xi die is verankerd in de Chinese grondwet, stelt dat China moet streven naar een “ecologische beschaving”.

In 2021 kondigde Xi aan dat “projecten met een hoog energieverbruik en hoge emissies die niet aan de vereisten voldoen, resoluut moeten worden stopgezet”.

In hetzelfde jaar lanceerde China zijn Emissiehandelssysteem, de grootste koolstofhandelsmarkt ter wereld, waarbij bedrijven die minder uitstoot produceren dan hun toegewezen limiet, hun ongebruikte rechten kunnen verkopen aan vervuilers die hun limieten overschrijden.

Meer recentelijk heeft Xi opgeroepen tot een focus op “nieuwe kwaliteitsproductiekrachten” en de overgang naar meer hoogwaardige en innovatiegedreven productie, aldus Anika Patel, een China-analist bij Carbon Brief.

De CCP zal later dit jaar een nieuwe ronde van koolstofuitstootdoelen voor 2026 tot 2030 bekendmaken, samen met het volgende vijfjarenplan, aldus Patel, wat de richting van zowel de publieke als private sector zal beïnvloeden.

Yao Zhe, een wereldwijd beleidsadviseur voor Greenpeace Oost-Azië, zegt dat terwijl China op koers ligt om voor 2030 de piekuitstoot te bereiken, het minder zeker is of het op lange termijn volledig van kolen kan afstappen.

“Hoewel Chinese beleidsmakers goed zijn in het ondersteunen van de cleantech-industrie, hebben ze de neiging om deze structurele hervormingen naar een later tijdsbestek uit te stellen – mogelijk later dan 2035 – en dat is een reëel probleem.”