Trauma Heling na Israëlische Aanvallen in de Bezet Westelijke Jordaanoever

Nieuws|Israël-Palestina Conflict

Proberen het trauma van Israëlische invallen in de bezette Westelijke Jordaanoever te helen

In Tulkarem en Jenin werken toegewijde vrijwilligers om de mensen te helpen die getraumatiseerd en ontheemd zijn door de invallen van Israël.

Omaima Faraj, een 25-jarige vrijwillige verpleegster in Tulkarem, buigt haar hoofd een moment in stilte. Ze is moe, maar het werk stopt niet.

Ze arriveert op een school die is omgebouwd tot schuilplaats nabij Tulkarem, waar haar eerste patiënt, een oudere ontheemde vrouw die haar teder begroet, op haar wacht om haar glucose en bloeddruk te meten. Daarna gaat ze naar het volgende klaslokaal, de volgende patiënt, terwijl ze door een open gang loopt die doordrenkt is van de late februari zon.

Faraj is al weken aan het vrijwilligerswerk om bewoners te helpen die verwoest zijn door de Israëlische invallen. Ze is een van de jonge Palestijnen die zich inzetten om de nood te verlichten die Israël veroorzaakt in de bezette Westelijke Jordaanoever door vluchtelingenkampen aan te vallen en duizenden te ontheemden.

De gevaarlijke situatie

Toen de Israëlische militaire bezetting en ontheemding van het kamp begon tijdens wat de Israëli’s de operatie “IJzeren Muur” noemen, op 21 januari, haastte Faraj zich het kamp binnen in plaats van weg te rennen voor het geweld.

Ze bleef daar met haar mede-vrijwilligers meer dan 12 cruciale dagen, toen de aanvallen op hun hevigst waren en mensen nog probeerden te organiseren om te vluchten.

Ze richtten zich op het verlenen van hulp aan mensen in nood – de gewonden, de ouderen en mensen met beperkte mobiliteit. Niemand kon naar het ziekenhuis omdat de Israëlische soldaten dat niet toestonden.

Israëlische soldaten intimideerden de vrijwilligers, vertelt Faraj, en beschrijft hoe ze haar en haar collega’s bedreigden en zeiden dat ze moesten vertrekken en nooit meer terugkomen of ze zouden worden neergeschoten.

Een voorval achtervolgt haar bijzonder, van een oudere man die vier dagen in zijn huis gevangen zat.

Het team bleef proberen hem te bereiken, maar Israëlische soldaten blokkeerden hun pad. Uiteindelijk intervenieerde het Internationale Rode Kruis en coördineerde met de Israëli’s om een veilige doorgang voor de vrijwilligers mogelijk te maken.

Toen ze de man bereikten, verkeerde hij in slechte staat – hij had vier dagen geen voedsel, water of hygiëne gehad, maar ze konden hem eindelijk evacueren.

Terwijl ze vertrokken, werden ze uitgedaagd, met waarschuwingen om niet terug te keren – of het risico te lopen beschoten te worden.

Medewerkers met rugzakken

“We hadden geen noodplan voor dit,” zegt Alaa Srouji, directeur van het Al-Awda Centrum in Tulkarem.

Al-Awda en het Lajee Centrum van het Aida Kamp in Bethlehem trainen vrijwilligers om de uitzettingen van mensen en de situatie in de kampen te documenteren, zodat ze de benodigde hulp kunnen inschatten.

De vrijwilligers bestaan uit ongeveer 15 voornamelijk vrouwelijke verpleegsters en medische medewerkers die zich hebben verenigd toen de Israëlische invallen begonnen, om medische hulp te bieden en essentiële goederen te verspreiden aan de duizenden die schade hebben geleden.

Hun jonge gezichten tonen de tol van bijna twee maanden onafgebroken werken met mensen die zijn ontheemd door de Israëlische aanval op de Nur Shams en Tulkarem kampen.

Ze proberen een enorme kloof te vullen die is ontstaan toen Israël de Verenigde Naties Palestijnse vluchtelingenorganisatie (UNRWA) verbood om mensen in de bezette Westelijke Jordaanoever te helpen.

Deze vrijwilligers hebben geen hoofdkwartier; ze brengen de hele dag door met rondlopen om mensen te helpen met niets meer dan hun rugzakken en vastberadenheid.

Ze gaan naar een van de 11 tijdelijke, haastig opgezette schuilplaatsen of waar hun patiënten een plek hebben weten te vinden om te wonen.

Ze bieden medische en psychologische ondersteuning en brengen ook kleding, voedsel en andere benodigdheden naar degenen die alles hebben verloren door de Israëlische soldaten.

Ismael, 23, waagde het om terug te keren naar het Tulkarem-kamp, waar zijn huis was. Hij staat verbijsterd voor de verwoesting die Israël heeft aangericht.

In hun rugzakken bevinden zich gaas, draagbare glucosemonitors, handschoenen, verband, tourniquets, handmatige bloeddrukmeters, notitieboeken en pennen.

“Onze rol als lokale gemeenschap is zo belangrijk,” zegt Alaa.

De vrijwilligers moeten elkaar ook emotioneel ondersteunen, met groepssessies om om te gaan met de gevolgen van het werken binnen hun verwoeste gemeenschappen.

Velen van hen komen uit het kamp, dus zijn ook zij ontheemd, het doelwit en hebben ze hun buurten zien verwoesten door Israëlische bulldozers.

Faraj is geen uitzondering. Zoals veel Palestijnen is ze getekend door verlies en geweld, nadat haar 18-jarige broer in januari 2024 door een Israëlische drone werd gedood.

Het kamp is een verboden gebied. Sommige ontheemde bewoners nemen het risico om terug te keren naar hun huizen om te proberen enkele van hun bezittingen te recupereren.

Ze navigeren door straten vol puin, de stank van rot voedsel dat achtergelaten is in nu verlaten huizen, en riolen die door bulldozers zijn opengebroken, terwijl Israëlische soldaten patrouilleren en drones boven hen zweven, op zoek naar beweging in het kamp.

Het trauma van de kinderen

Een uur rijden van Tulkarem ligt Jenin, en 10 minuten van Jenin is er een dorp genaamd Kafr Dan waar een ongebruikelijk geluid in de lucht hangt – het gelach van kinderen.

Kinderen schreeuwen, springen en gillen tijdens een programma van het Vrijheidstheater om hen in staat te stellen hun trauma te bespreken en hen een ruimte te bieden voor spel en lachen.

Ongeveer 20 kinderen dwalen rond in de tuin van een groot huis. Ze zijn verzameld in een ruwe cirkel door trainers die hen aanmoedigen om luid te spreken – om hun angst en woede te uiten.

De activiteit is georganiseerd door het Vrijheidstheater van Jenin, dat naar Kafr Dan is gekomen om deze momenten van ontspanning voor ontheemde kinderen te bieden, om gewoon te zijn, al is het maar voor even.

Ze zijn begonnen in het Jenin-kamp als een ruimte waar kinderen en jongeren konden deelnemen aan culturele activiteiten, maar zijn door het Israëlische leger daartegengehouden.

Dus, “We brengen het theater naar de kinderen,” zegt Shatha Jarrar, een van de drie coördinatoren van de activiteit.

De kinderen worden aangemoedigd om zo luid te zijn als ze willen, om de angst en woede die ze van binnen vasthouden na het geweld waaraan ze zijn blootgesteld, eruit te schreeuwen.

Een spel waarbij een kleine bal op een lepel wordt gebalanceerd volgt, wat de kinderen weer aan het lachen maakt en de moeders die toekijken doen glimlachen, blij om hun kinderen gelukkig te zien.

Naast hen zit een glimlachende Um Muhammed, 67, die enkele van de kinderen heeft meegenomen om deel te nemen aan de activiteiten.

Het zijn niet haar kinderen, want ze heeft onderdak geboden aan een gezin van zeven dat onlangs is ontheemd uit Jenin.

Um Muhammed zelf werd ontheemd in 2002, tijdens de tweede Intifada, toen haar huis in het Jenin-vluchtelingenkamp door Israëlische troepen werd verwoest, terwijl haar drie kinderen nog klein waren.

Nu zijn ze ouder, zegt ze, terwijl haar ogen om zich heen dartelen als ze zich het trauma van de ontheemding herinnert. Ze hebben zelf kinderen, en ze is een grootmoeder.

Um Muhammed kent de angst van Israëlische tanks die binnenrollen en de echo van explosies maar al te goed. Daarom dringt ze er nu op aan om mensen te helpen die hetzelfde doormaken.

Shatha, 26, en haar twee mede-organisatoren beginnen hun spullen op te ruimen en het in rugzakken op te bergen. De activiteiten zijn voor vandaag voorbij.

Shatha werd zich bewust van het Vrijheidstheater toen ze als kind een programma daar bijwoonde en besloot later haar tijd te wijden aan de erfenis van het theater.

“Theater is een andere wereld en een manier van leven. Mijn werk met kinderen maakt deel uit van deze wereld. De kinderen zijn onze toekomst,” zegt ze.

Dichtbij haar zit een moeder – die haar naam liever niet noemt – en die haar kinderen in de gaten houdt.

Twee mannen kijken naar het Nur Shams-kamp, waarvan de meeste bewoners gedwongen zijn ontheemd.

Zij, haar echtgenoot en twee kinderen hebben de dystopische aanblik van Israëlische drone quadcopters meegemaakt die bevelen om evacuatie omroepen. Toen kwamen de Apache-helikopters die aan de lucht hingen, drone-aanvallen en een vloot gepantserde voertuigen die binnenvielen, vergezeld door zwaarbewapende Israëlische soldaten.

Haar ogen worden groot en haar spraak versnelt, de herinneringen vers terwijl ze haar verhaal vertelt.

Uiteindelijk, toen ze vertrokken, moesten ze stilstaan terwijl Israëlische soldaten hun gezichten scanden en enkele van de mannen die probeerden te vertrekken arresteerden.

Toen ze voor het eerst vertrokken, had ze de hoop dat ze na een paar dagen weer zouden mogen terugkeren.

Maar de realiteit van hun ontheemding begint langzaam door te dringen.