Niet Trump, maar anderen verraadden Oekraïne

OPINIE

De oorlog tussen Rusland en Oekraïne is een complex vraagstuk dat niet kan worden toegeschreven aan één enkele persoon. In plaats van Donald Trump te beschuldigen van het verraden van Oekraïne, moet de aandacht gericht worden op degenen die het land op een pad naar een grootschalige oorlog met Rusland hebben gezet.

Tijdens zijn presidentschap heeft Trump, ondanks zijn belofte om de oorlog binnen 24 uur na zijn inauguratie te stoppen, niet de gewenste uitkomst kunnen bereiken. Slechts drie weken na zijn aantreden, begon hij echter te werken aan een oplossing. Op 12 februari belde hij de Russische president Vladimir Poetin en stelde hij op Truth Social voor om samen te werken om “miljoenen doden” in de oorlog te voorkomen. Dit leidde tot de aankondiging van een mogelijke top tussen de twee in Saoedi-Arabië.

De Amerikaanse minister van Defensie, Pete Hegseth, schetste op 13 februari enkele details van het Amerikaanse voorstel om de oorlog te beëindigen tijdens een toespraak in het NAVO-hoofdkwartier in Brussel. In een duidelijke breuk met de kernpunten van de vorige Amerikaanse administratie, stelde hij dat Oekraïne niet kan hopen zijn volledige soevereiniteit te herstellen en dat het NAVO-lidmaatschap uit de onderhandelingen moet worden gehaald.

Met deze uitspraken verwierp de Trump-administratie effectief het Amerikaanse-Oekraïense Handvest voor Strategisch Partnerschap, dat wederzijdse toewijding aan territoriale integriteit en onschendbaarheid van grenzen vastlegde. Dit leidde tot een golf van beschuldigingen van “verraad” richting Oekraïne in enkele westerse media. Het is waar dat Washington Kyiv in de steek laat, maar dit is geen verrassing; het was altijd al een waarschijnlijk gevolg van de Amerikaanse benadering van de relatie met Oekraïne.

Oekraïne is verraden door degenen die het beloofden dat het NAVO- en EU-lidmaatschap zou krijgen, zodat het Rusland zou bestrijden en elk compromis in een oorlog dat het niet kan winnen zou afwijzen. In de afgelopen drie jaar heeft het Westen de maximale grens bereikt van wat het kon doen qua wapenleveringen en economische sancties zonder de derde wereldoorlog uit te lokken of de wereldeconomie ernstig te beschadigen.

Uiteindelijk was het onvermijdelijk dat een Amerikaanse administratie de steun voor Oekraïne zou verminderen omdat deze niet duurzaam was. Het toeval wilde dat deze beslissing door een Republikeinse administratie werd genomen. De Democraten hebben geluk dat zij deze moeilijke beslissing niet hoefden te nemen en kunnen nu profiteren van de situatie in hun binnenlandse strijd tegen de GOP.

Ondertussen, ondanks enkele boze uitspattingen in de afgelopen dagen, kunnen Oekraïnes Europese partners beginnen zich aan te passen aan de Amerikaanse positie over het Oekraïense lidmaatschap. Op 14 februari verklaarde NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte dat er nooit een garantie is geweest dat Oekraïne als onderdeel van een vredesakkoord met Rusland lid van de alliantie zou worden.

Deze uitspraak stond in contrast met enkele van zijn eerdere beloften. In december 2024, tijdens een gezamenlijke persconferentie met president Zelenskyy, zei Rutte dat de “weg naar lidmaatschap onomkeerbaar” was en dat Oekraïne “dichter bij de NAVO dan ooit” was.

Hoewel het NAVO-lidmaatschap nu lijkt te zijn uitgesloten voor Oekraïne, negeert de Trump-administratie Oekraïne niet volledig. Hegseth noemde de mogelijkheid om Europese en niet-Europese vredestroepen te sturen om een wapenstilstand te observeren en af te dwingen, maar sloot de inzet van Amerikaanse troepen uit.

Deze voorstellen zullen Oekraïners weinig geruststellen. Zelenskyy heeft herhaaldelijk gezegd dat westerse veiligheidsgaranties weinig waarde hebben zonder de betrokkenheid van de VS. Tegelijkertijd zal het Kremlin elke NAVO-troepen op Oekraïens grondgebied waarschijnlijk zien als een Trojan Horse, waardoor het idee onwaarschijnlijk lijkt dat het goed van de grond komt als de gesprekken serieus beginnen.

De hele kwestie van vredestroepen is echter overdrijven. De enige manier om stabiele vrede te garanderen, is door de echte niet-betrokkenheid van Oekraïne vast te stellen en de toenadering tussen Rusland en het Westen te bevorderen. Dit betekent een overwinning voor het Kremlin, wat de enige realistische uitkomst is sinds Oekraïne onder Poetin’s bulldozer werd geworpen door westerse haviken.

In tegenstelling tot verschillende westerse voorspellingen dat de Russische economie zou instorten, heeft Rusland het relatief goed gedaan in deze conflictperiode. De economie bloeit dankzij royale defensie-uitgaven en de Russische bevolking is effectief beschermt tegen de gevolgen van de oorlog.

Poetin kan niet op het slagveld worden verslagen; hij kan alleen worden afgezet als het Russische volk aan zijn zijde staat. Maar het Westen en Oekraïne hebben alles gedaan om zelfs de meest pro-Oekraïense anti-Poetin Russen te vervreemden door xenofobe retoriek en discriminerende beleid.

De keuzes waar Oekraïne mee te maken heeft, zijn allemaal somber. Dit werd duidelijk tijdens Zelenskyy’s toespraak op de Veiligheidsconferentie van München, die bedoeld was om verzet te tonen maar doordrenkt was van wanhoop. Hij stelde voor dat het Oekraïense leger de kern zou kunnen vormen van een nieuwe Europese militaire macht, wat waarschijnlijk ook niet zal werken omdat dit de EU in directe confrontatie zou brengen met Rusland.

Uiteindelijk is dit allemaal bedoeld voor zijn binnenlandse publiek. Zelenskyy moet laten zien dat hij elke mogelijkheid heeft geprobeerd, zelfs de meest onwaarschijnlijke, en dat het Westen hem nog steeds heeft verraden. Daarmee kan hij zich overgeven aan het onvermijdelijke.