Uitverkochte Voorstellingen en Lovende Recensies in Nederland voor Dansgezelschap dat Kinderarbeid Gebruikt

De Chinese dansgroep Shen Yun genereert miljoenen euro’s aan ticketverkoop met zijn optredens in Nederland, maar achter de schermen beschuldigen voormalige dansers de organisatie van het uitbuiten van jonge performers, waaronder minderjarigen. De groep, die sterk verbonden is met de spirituele beweging Falun Gong, maakt gebruik van lange werkuren, beperkte beloning en strikte controle over het leven van zijn performers.

De huidige Europese tour van Shen Yun, die ook shows in Nederland omvat, trekt grote menigten. Het World Forum Theater in Den Haag heeft een uitverkochte voorstelling gehad op de openingsavond, met tickets die tot 150 euro kosten. De productie belooft het publiek “de schoonheid van goddelijke danswezens” en de optredens ontvangen positieve recensies. Echter, voormalige dansers hebben beschuldigingen van psychologische manipulatie en ernstige uitbuiting naar voren gebracht.

“Werkdagen van 12 uur zijn niet ongewoon,” zei een voormalige danseres, Sun Zan, die zeven jaar bij Shen Yun heeft gewerkt. “Je bent in wezen een gevangene,” voegde ze eraan toe, terwijl ze terugdacht aan haar tijd bij de organisatie. Een andere voormalige danser, Leo Li, beschreef het indoctrinatieproces, waarbij dansers te horen krijgen dat ze “hel” zullen ervaren als ze de groep verlaten. “Je wordt hersenspoeling,” vertelde hij aan BNR Nieuws.

Shen Yun’s intense werkschema omvat vaak meerdere shows per dag, naast repetities. Voor hun inspanningen ontvangen de dansers naar verluidt slechts 1.000 euro per maand, ver onder de industrienormen voor professionele dansers. Mobiele telefoons zijn verboden, en communicatie met familieleden is strikt beperkt. Tijdens internationale tours worden de paspoorten van dansers in beslag genomen, waardoor ze niet zelfstandig kunnen reizen.

Veel van de dansers zijn kinderen van Falun Gong-beoefenaars en worden op jonge leeftijd gerekruteerd, vaak rond hun dertiende. De meesten blijven bij de groep tot hun vroege twintig, voordat ze vertrekken. Het bedrijf is gevestigd in New York, dat ook dient als hoofdkwartier voor de Falun Gong-beweging, die sinds de jaren ’90 in China hevig onderdrukt wordt. De leider van de beweging, Li Hongzhi, woont in de Verenigde Staten.

Shen Yun’s afhankelijkheid van minderjarige performers heeft zorgen gewekt over de naleving van de arbeidswetten in verschillende landen. In Nederland is het gebruik van kinderen in theaterproducties onderworpen aan strikte regelgeving. Kinderen onder de 16 jaar mogen alleen onder beperkte voorwaarden werken, waaronder beperkingen op werktijden tijdens schoolperiodes. Echter, volgens voormalige dansers overschrijdt Shen Yun vaak deze grenzen met zijn veeleisende schema.

Als reactie op de beschuldigingen van kinderarbeid bevestigde de Nederlandse Arbeidsinspectie zich bewust te zijn van de beschuldigingen en de situatie te monitoren. “Zelfs buitenlandse werkgevers moeten voldoen aan de Nederlandse arbeidswetten,” zei een woordvoerder van de inspectie. Het blijft echter onduidelijk of de inspectie verdere stappen zal ondernemen. Het bureau onthoudt zich doorgaans van commentaar op specifieke handhavingszaken.

Het financiële succes van Shen Yun is onmiskenbaar. De ticketverkoop voor de optredens van de groep in Nederland alleen al wordt verwacht meer dan twee miljoen euro op te leveren. De opbrengsten worden doorgeleid naar de Stichting Falun Gong Nederland, een organisatie die verbonden is met de beweging. Volgens de New York Times heeft Shen Yun meer dan een kwart miljard dollar verzameld uit zijn wereldtournees.

Er zijn juridische stappen ondernomen tegen Shen Yun in de Verenigde Staten. De voormalige danseres Chun-Ko Chang heeft een rechtszaak aangespannen, waarin zij schadevergoeding eist voor vermeende uitbuiting en mensenhandel. Haar advocaat, Michaela Wallin, verklaarde dat Shen Yun “kinderen uitbuit door middel van dwangarbeid, omdat ze gemakkelijker te controleren zijn.”

Shen Yun heeft op deze beschuldigingen gereageerd door Chun-Ko Chang te beschuldigen van een agent van de Chinese Communistische Partij te zijn. Het bedrijf beweert dat haar rechtszaak deel uitmaakt van een bredere campagne die door de Chinese overheid is georganiseerd. Shen Yun stelt ook dat slechts een klein percentage van zijn performers minderjarig is.

Ondanks de controverse gaat de Europese tour van Shen Yun door. De groep zal optreden in Den Haag, Amsterdam en Groningen, voordat ze in februari terugkeert naar Nederland voor meer shows. Het bedrijf heeft de beschuldigingen nog niet publiekelijk behandeld, maar houdt vol dat zijn werk in lijn is met de waarden van Falun Gong, dat het beschrijft als een vreedzame spirituele praktijk.

De Nederlandse Arbeidsinspectie, samen met autoriteiten in andere landen, blijft de praktijken van Shen Yun monitoren. Het blijft echter de vraag of er aanzienlijke veranderingen zullen worden aangebracht om de bescherming van jonge performers in de toekomst te waarborgen.