Geschiedenis Geïllustreerd: De VS, Iran en de Atoombom
In Beeld: De VS, Iran en de bom
De regering-Trump en Iran hebben hun interesse in het sluiten van een nucleaire deal opnieuw aangewakkerd, nadat Trump de vorige overeenkomst had opgezegd. Politieke analisten geven aan dat het moeilijk voor te stellen is hoe de Iraniërs de Amerikanen vandaag de dag kunnen vertrouwen. Immers, het was Donald Trump die in 2018 eenzijdig zich terugtrok uit de nucleaire deal met Iran.
Maar zeven jaar later, op 12 april 2025, waren Amerikaanse delegaties in Oman, waar ze probeerden een nieuwe overeenkomst te sluiten om ervoor te zorgen dat Iran geen nucleaire bom bouwt. De club van nucleaire wapens is klein; er zijn slechts negen landen: Rusland, de VS, China, Frankrijk, het VK, Pakistan, India, Noord-Korea en vermoedelijk Israël.
Hoewel Iran zegt geen plannen te hebben om een bom te bouwen, beschikt het echter wel over de middelen. Na twee jaar van moeilijke onderhandelingen werd de nucleaire deal met Iran, bekend als het Gezamenlijk Alomvattend Actieplan (JCPOA), in 2015 ondertekend door Iran en de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties: China, Frankrijk, Rusland, het VK, de VS – plus Duitsland.
Volgens de JCPOA stemde Iran ermee in om de uraniumproductie te beperken en inspecties door het Internationaal Atoomenergieagentschap van de VN toe te staan, in ruil voor verlichting van sancties. Toen Trump zich terugtrok uit de overeenkomst, noemde hij het “een vreselijke eenzijdige deal” en herstelde hij de sancties tegen Iran.
De daaropvolgende jaren waren echter allesbehalve kalm of vredig en omvatten een Amerikaanse drone-aanval in 2020 die generaal Qassem Soleimani, commandant van de Quds Force van Iran, vermoordde. Israël voerde ook meerdere aanvallen uit en wordt verdacht van de sabotage van de nucleaire faciliteit in Natanz in april 2021, waarbij een explosie een blackout veroorzaakte die Iran “nucleaire terrorisme” noemde.
In oktober 2024 lanceerde Israël Operatie Dagen van Berouw, waarbij meer dan 100 vliegtuigen, waaronder F-35-jets, werden ingezet om de luchtverdedigingssystemen van Iran en de productiecapaciteit van raketten aan te vallen, evenals locaties in Irak en Syrië.
Vandaag de dag heeft de VS zijn militaire aanwezigheid in de regio vergroot, waaronder het sturen van meer B-2 stealth bommenwerpers, terwijl Israël wil dat de nucleaire capaciteiten van Iran worden ontmanteld – of gebombardeerd. Voorlopig draait het echter allemaal om de diplomatie, nadat een tweede bijeenkomst op 19 april een agenda voor verdere gesprekken heeft vastgesteld – gesprekken waarbij geduld wel eens het sleutel ingrediënt kan zijn – en wanneer dat opraakt.
